مطالعه كيفي جهاني شدن و تغييرات خانواده در شهر زنجان

جهاني شدن پديده‌اي است چند بعدي كه هر يك از ابعاد آن مي‌تواند بر نهاد خانواده تاثيرگذار باشد. تحولات جامعه جهاني منجر به تغييرات و تحولات عمده‌اي در زندگي اجتماعي بشر شده است. خانواده در جهان امروز، بيش از گذشته در معرض تغيير و دگرگوني است. اين مطالعه با هدف درك چگونگي تفسير مردم در خصوص چگونگي تغييرات خانواده در شهر زنجان به تاثر از جهاني شدن صورت گرفته است. در اين مطالعه با استفاده از روش كيفي و با ابزار مصاحبه نيمه ساخت يافته به بررسي درك و تفسير مردم از تغييرات در خانواده پرداخته شده است. يافته ها با تكنيك مصاحبه عميق با 35 نفر از اعضاي خانواده هاي شهر زنجان گرد آوري شد. براي انتخاب مشاركت كنندگان از روش نمونه گيري هدفمند استفاده گرديد تا اشباع نظري حاصل آيد و داده ها گردآوري شده از طريق روش تحليل موضوعي يا تماتيك تحليل شده اند. يافته هاي اين پژوهش نشان دادند كه اگر چه شاهد كاهش ازدواج و فرزند آوري ، رواج فرد گرايي و عرفي شدن خانواده و كاهش نفوذ گروه خويشاوندان در خانواده هستيم؛ اما از سويي ظهور خانواده دموكراتيك و زنانه شدن خانواده و باز توليد مناسبات خانواده در فضاي مجازي و ظهور خانواده گسترده مدرن بيانگر وجود خانواده هاي متكثر در ايران است كه با تحول غربي خانواده كه عمدتا تك خطي است منافات دارد و بيانگر اين است كه جهاني شدن فقط نيروي خارجي نيست كه بر ما اثر مي گذارد بلكه ما نيز در آن سهيم هستيم و نسخه واحدي نيست و راه مواجهه با جهاني شدن در هر جامعه‌اي بر اساس پيشينه‌هاي تاريخي، اجتماعي و شرايط اقتصادي و ارزشهاي فرهنگي، متفاوت از ساير جوامع است. لذا خانواده‌هاي ايراني با تكيه بر آداب و رسوم، باور داشت‌ها، ارزشهاي بومي و محلي با مقاومت در برابر جهاني شدن تحولاتي از نوع ايراني – غربي را تجربه مي‌كنند كه متفاوت از تغييرات خانواده در ديگر جوامع تأثير گذار است.