بررسي اثر توفوردي بر كالوس‌زايي گياه استويا‎ ‎‏(‏Stevia rebaudiana ‎Bertoni‏)‏

اسـتويا منبـع گليكوزيدهـاي دي‏ترپـن بوده كـه حـدود 100 تـا 300 برابـر شـيرين‌تر از شـكر مي‌باشـد. ‏گليكوزيدهاي نام برده بدون كالري مي باشند كه با اثر بر تنظيم ميزان قند خون به خصوص در بيماران ‏ديابتي به عنوان يك داروي موثر عمل مي‌نمايد.‏‎ ‎به منظور دستيابي به روشي اقتصادي براي تكثير گياه ‏استويا با استفاده از كشت بافت، پژوهـش حـاضر بـا هـدف مطالعـه تاثيـر تنظيـم‏كننده رشـد گياهـي ‏اكسـين بـر كالوس‌زايي گيـاه اسـتويا بـه صـورت آزمايـش فاكتوريـل بـر پايـه طـرح كامـلا تصادفـي با ‏سه تكرار بـه اجـرا در آمد. تيمارهـاي آزمايـش القـاي كالـوس شـامل ‏‎2-4-D‏ با چهار غلظت متفاوت ‏‏(صفر، 5/1، 2 و 5/2 ميلي‌گرم در ليتر) و سه ريزنمونه (برگ، ساقه و ريشه) بود. ريزنمونه‏هاي به دست آمده ‏از گياهچه‏هاي استريل توليد شده در شرايط درون شيشه‏اي، روي محيط كشت ‏MS‏ حاوي هورمون ‏‎2-4-‎D‏ با غلظت‏هاي فوق كشت شدند. نتايج به دست آمده از اين تحقيق نشان داد كه استفاده از تيمارهاي ‏هورموني 5/1 و 2 ميلي‏گرم در ليتر و ريزنمونه‏هاي برگ و ساقه بيشترين درصد كالوس‏زايي را داشتند. وزن ‏تر ريزنمونه برگ از بقيه ريزنمونه‏ها بيشتر و غلظت‏هاي ‏‎2-4-D‏ 5/1 و 2 ميلي‏گرم در ليتر بيشترين ميزان ‏وزن تر را دارا بودند. از لحاظ تاريخ كالوس‏دهي غلظت‏هاي ‏‎2-4-D‏ 5/1 و 2 ميلي‏گرم در ليتر پس از گذشت ‏حدود 20 روز كالوس‏دهي داشتند. بطور كلي نتايج تحقيق نشان داد كه براي رسيدن به بيشترين درصد ‏كالوس در مدت زمان كمتر از ريزنمونه برگ به همراه غلظت 2 ميلي‏گرم در ليتر ‏‎2-4-D‏ استفاده گردد. ‏