كاربرد داده¬اي دورسنجي و مدل CA-Markov در مدل سازي تغييرات كاربري اراضي به عنوان فاكتور موثر مورفوژنز در حوضه رود زرد باغملك

امروزه مدل سازي و پيش بيني تغييرات كاربري اراضي با استفاده از تصاوير ماهواره اي مي تواند ابزار بسيار مفيدي براي تشريح روابط متقابل بين محيط طبيعي و فعاليت هاي انساني براي كمك به تصميم گيري و برنامه ريزي در زمينه هاي مختلفي چون برنامه ريزهاي شهري، هيدروژئومورفولوژي، مديريت مخاطرات و تغيير و تحولات مورفولوژي باشد. هدف از انجام اين پژوهش بررسي تغييرات كاربري اراضي به عنوان فاكتور موثر مورفوژنز در حوضه رود زرد واقع در شهرستان باغملك در چهار بازه زماني(2000، ،2006، 20012و 2018) با استفاده از تصاوير ماهواره ي لندست مي باشد، براي رسيدن به اين هدف ابتدا تصاوير محدوده مورد مطالعه تهيه و عمليات تصحيح سازي شامل تصحيح هندسي، راديومتريك و اتمسفري بروي انجام آنها گرفت سپس پردازش تصاوير به روش شي¬گرا فازي صورت پذيرفت و نقشه كاربري اراضي در پنج كلاس(نواحي ساخته شده، فضاي سبز و باغات، زمين هاي باير، و سطوح آبي) تهيه شد ؛ نتايج طبقه بندي نشان داد كه نواحي ساخته شده و زمين هاي زراعي وسطوح آبي داراي روند افزايشي و فضاي سبز و باغات داراي روند كاهشي مي باشند. در مرحله پايان كار با استفاده از از مدل پيش بيني زنجيره ماركوف عملگر مكاني CA در محيط نرم¬افزار TerrSet روند تغييرات آينده¬ي كاربري اراضي براي سال 2025مورد پيش بيني قرار گرفت .در صورتي كه سرعت تغييرات كاربري همچون سال¬هاي گذشته باشد در سال 2025 كاربري¬هاي زمين¬هاي زراعي به 458592/2479 هكتار ، آب-هاي سطحي به 783618/1647 هكتار و نواحي ساخته شده به 425041/2147 هكتار افزايش خواهند يافت و كاربري فضاي سبز و باغات به 58/10 هكتار وكاربري زمين باير به 99175/60130 هكتار كاهش خواهند يافت چنين تغييراتي در سطوح كاربري¬ها مي تواند منجر به شكل گيري لندفرم¬هاي جديد در محدوده ي مورد مطالعه شود.