ارزيابي نقش عامل تراكم و فشردگي بر پايداري اقتصادي شهرهاي ساحلي (مطالعه موردي: بابلسر)

Assessing the role of density and compactness factors in sustainable development of coastal cities (a case of Babolsar)

ايده بازتوليد فرايندهاي اقتصادي- اجتماعي توسط فرم‌هاي فضايي يا طراحي كالبدي شهرها از واپسين دهه قرن بيستم تا به امروز به عنوان پاسخي به مشكلات مختلفي ناشي از روند رو به رشد شهري شدن در دنيا در بين صاحبنظران و پژوهشگران حوزه علوم فضايي مطرح و مورد مباحثه بوده است. اين امر در شهرهاي ساحلي به عنوان مناطقي پويا و مولد كه از يك سو بستر بيشترين نرخ رشد شهرنشيني در دنياي امروز بوده و از ديگر سو مسائل زيست محيطي، اقتصادي و اجتماعي ناشي از اين رشد در آن ظهور و بروز بيشتري دارد، دوچندان است. از جمله مسائل ناشي از گسترش شهرنشيني و توسعه شهرهاي ساحلي با عنايت به پتانسيل هاي بالاي اين مناطق در بخش هاي صنايع و معادن، بنادر، كشتيراني و گردشگري مي تواند از يك سو منجر به بهبود وضعيت و پايداري اقتصادي اين شهرها شود و از ديگر سو با بهره گيري و دست اندازي در اكوسيستم اين نواحي موجبات افول كيفيت زيست محيطي اين شهرها را فراهم آورد. هدف اين پژوهش شناخت رابطه بين فرم هاي متراكم و فشرده شهري و پايداري اقتصادي در شهرهاي ساحلي است. اين پژوهش با روشي توصيفي-تحليلي انجام گرفته و بدين منظور نمونه آماري متشكل از 382 نفر از شهروندان شهر ساحلي بابلسر مورد مطالعه قرار گرفته و توزيع قضايي شاخص‌ پايداري اقتصادي در سطح شهر بابلسر با روش ويكور مورد محاسبه و با الگوي تراكم و فشردگي در سطح شهر بابلسر مورد مقايسه قرار مي‌گيرد. يافته هاي اين پژوهش مبين آن است كه عامل تراكم و فشردگي شهري سهم مهمي را در ايجاد پايداري اقتصادي با ضريب همبستگي 587/0 ايفا مي‌كند. از اينرو افزايش تراكم، تركيب كاربري ها و ارتقا مجاورت مقاصد احتمالي سفرهاي روزانه چون محل كار، مدارس و... با مراكز سكونتي نقشي اساسي در پايداري اقتصادي محلات پيراموني شهر ايفا مي‌كند.