بررسي شاخه زايي پايه پنتا (Prunus domestica) در كشت درون‌شيشه‌اي

Study shoot proliferation of Penta rootstock (Prunus domestica plum) via in vitro culture

پنتا با نام علمي (Prunus domestica) يكي از پايه¬هاي درخت آلو مي¬باشد. با توجه به مشكلات ناشي از كاربرد پايه‌هاي بذري و غيريكنواخت در باغ‌هاي درختان ميوه هسته‌دار، استفاده از پايه‌هاي يكنواخت و سازگار با اين درختان الزامي است. به‌منظور تعيين بهترين محيط‌كشت، ريزنمونه¬هاي جوانه¬هاي انتهايي و جانبي در اوايل بهار تهيه شدند. اين پژوهش به¬صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با 5 تكرار و 3 ريزنمونه در هر تكرار به اجرا درآمد. پس از استقرار و سازگاري ريزنمونه¬ها در شرايط كشت بافت در دو محيط‌كشت (MS وWPM) كه حاوي چهار مقدار مختلف هورمون 6-بنزيل آمينو پورين با غلظت (3/0، 6/0، 2/1 و 8/1) ميلي¬گرم در ليتر و شاهد در هر دو محيط‌كشت بود. صفات مورد مطالعه شامل تعداد برگ، طول ساقه و تعداد شاخه بود. نتايج نشان داد كه بيش¬ترين مقادير براي صفات تعداد برگ (62/15 عدد) و تعداد شاخه (85/6 سانتي¬متر) در محيط‌كشت WPM و در غلظت 8/1 ميلي¬گرم در ليتر BAP حاصل شد. همچنين بيش¬ترين طول ساقه (15/8 سانتي¬متر) در محيط‌كشت MS حاوي 3/0 ميلي¬گرم در ليتر BAP به دست آمد. گياهان ريشه¬دار شده براي سازگاري به شرايط طبيعي به گلدان¬هاي كوچك و سرپوش¬دار با بستر استريل (پرلايت، پيت¬خزه) انتقال يافتند. بعد از گذشت 30 روز گياهچه¬ها به گلخانه انتقال داده شدند تا رشد عادي خود را شروع كنند.

Penta rootstock (Prunus domestica) is plant of Rosaceae family which is one of the plum rootstock. According to difficulties caused by seedling rootstocks and causing heterogeneous orchard trees, using genetically unique and compatible rootstocks are obligated to have homogenous orchard. This experiment was designed as factorial base on completely random plan with 5 replication and 3 sample in each replication. In order to find the best culture medium and also growth regulators, the shoot tips and auxiliary buds of Penta (Prunus domestica), collected at the beginning of spring. After establishment and adaptation the explants under in vitro condition, two culture media (WPM and MS) supplemented with four different level of 6-benzylaminopurine (BAP) were tested. The highest leaf number (15.62) and the highest shoot number (6.85) obtained in WPM medium supplemented with 1.8 mg/l BAP and the longest shoot (8.15 cm) obtained in MS medium containing 0.3 mg/l BAP.