اثر تيمارهاي باكتري Bacillus subtilisدر تركيب با اسيد هيوميك بر عملكرد ، راندمان مصرف آب و جذب عناصر غذايي لوبيا رقم كشاورزي در شرايط تنش خشكي

به منظور بررسي اثر منابع كودي آلي بر عملكرد عملكرد گياه لوبيا (رقم كشاورزي)، راندمان مصرف آب و جذب عناصر غذايي تحت تنش كم آبي آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه شهركرد(طول شرقي 49 درجه و 22 دقيقه تا 50 درجه و 49 دقيقه و عرض جغرافيايي در عرض شمالي 32 درجه و 20 دقيقه تا 33 درجه و 31 دقيقه) اجرا شد. منابع حاصلخيز كننده خاك به عنوان فاكتور فرعي در 5 سطح شامل شاهد، كاربرد باكتري Bacillus subtilis، اسيد هيوميك به ميزان 4 ليتر در هكتار همزمان با آب آبياري، كاربرد همزمان باكتري Bacillus و اسيد هيوميك و استفاده از كود باسيلار در شرايط مختلف تنش رطوبتي به عنوان فاكتور اصلي در 3 سطح تامين 60، 80 و 100 درصد نياز آبي گياه مورد مقايسه قرار گرفتند. تحت شرايط تنش رطوبتي اكثر صفات عملكرد و همچنين صفات كيفي دانه كاهش يافت. برخي تيمارهاي كودي اين كاهش را تعديل كردند بطوريكه تحت شرايط تنش شديد رطوبتي، عملكرد دانه 58% كاهش يافت اما با استفاده از اسيد هيوميك، باكتري Bacillus subtilis و كود باسيلار در اين شرايط عملكرد دانه نسبت به شاهد شيميايي به ترتيب 3/2 برابر، 6/23 % و 8/45% افزايش يافت. بيشترين مقادير عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، عملكرد پروتئين، كارايي مصرف نيتروژن و فسفر، ميزان جذب نيتروژن و فسفر و همچنين راندمان مصرف آب در تيمار كودي اسيد هيوميك بدست آمد. در شرايط تنش رطوبتي استفاده از باكتري Bacillus subtilis و كود باسيلار باعث كند شدن روند كاهشي عملكرد دانه و همچنين راندمان مصرف آب شد. همينطور ميزان جذب نيتروژن و فسفر تحت تأثير تيمارهاي كودي افزايش يافت به طوري كه در تيمار اسيد هيوميك ميزان جذب نيتروژن و فسفر در تنش شديد به ترتيب 3/2 و 4/2 برابر شد. به طور كلي اين مطالعه سودمندي استفاده از كودهاي آلي (اسيد هيوميك) و كود باسيلار و نيز باكتري Bacillus subtilis را در شرايط تنش كم آبي نشان داد به طوري كه استفاده از اسيد هيوميك، كود باسيلار و باكتريBacillus subtilis اثرات مثبتي را بر برخي خصوصيات رشدي و عملكرد لوبيا هم از نظر كميت و هم از نظر كيفيت داشت و علاوه بر آن موجب توليد محصول سالم، بهبود سلامت انسان، كاهش خطرات زيست محيطي و فايق آمدن بر خشكي مي شود.