ارزيابي آسيب پذيري و اهميت سيستمي شركت ها و صنايع مختلف در بازار بورس تهران

در طي سال هاي اخير، معرفي و بكارگيري يك اندازه ريسك سيستمي به منظور اندازه گيري ميزان مواجهه بين شركت ها، مورد توجه پژوهشگران و تصميم گيران مالي و اقتصادي قرار گرفته است. در اين مقاله با توجه به قابليت تئوري شبكه در تحليل درهم تنيدگي سيستم هاي پيچيده غيرخطي، از تحليل شبكه هاي مالي به منظور ارزيابي و اندازه گيري ريسك سيستمي استفاده شده است. براين اساس، با بكارگيري اندازه ريسك سيستمي CoVaR، مقادير سرريز ريسك بين شركت هاي مختلف موجود در بازار بورس تهران بر اساس 4 مدل مختلف و در طي زمان هاي مختلف اندازه گيري شده است و با ايجاد شبكه مواجهه ريسك سيستمي بين شركت ها در طي زمان هاي مختلف، دو شاخص ريسك سيستمي آسيب پذيري و اهميت سيستمي بر اساس معرفي شده اند. نتايج حاصل از بررسي شبكه مواجهه ريسك سيستمي بين شركت ها نشان مي دهد كه در زمان وقوع ركود و بحران در بازار و پيش و پس از آن، ميزان در هم تنيدگي در شبكه مواجهه شركت ها، به بيشترين مقدار خود مي رسد و با گذشت زمان، ميزان متوسط درجه هر يك از شركت ها كاهش مي يابد. نتايج حاصل از بررسي دو شاخص ريسك سيستمي پيشنهادي آسيب پذيري و اهميت سيستمي نشان مي دهد كه مي توان بر اساس ميانگين مقادير مرتبط با اين شاخص در طي زمان، آسيب پذيرترين و مهم ترين شركت ها از نظر سيستمي را بر اساس مدل هاي مختلف معرفي نمود. در خصوص رتبه بندي شركت ها بر اساس شاخص هاي پيشنهادي مي توان ديد كه اگرچه رتبه شركت هاي مختلف براي مدل هاي مختلف كمي متفاوت است، اما عمدتا شركت هاي مشابهي در رتبه بندي هاي مختلف، داراي بيشترين و كمترين سطح آسيب پذيري و اهميت سيستمي هستند.