تحليلي بر مطالعات پيشين پيرامون تنگناها و راهكارهاي مديريت آب كشاورزي

گسترش بحران منابع آب در دهههاي اخير، منجر شده است تا كاوش پيرامون مديريت بهينه آب بهعنوان چالشي اساسي در مباحث پژوهشي در كشورهاي مواجه با پديده خشكي و خشكسالي بدل گردد. اين مهم در بخش آب كشاورزي حائز اهميتتر است چرا كه بيشينه آب در اين حوزه مصرف ميشود. دستيابي به راهكارهاي بهبود مديريت منابع آب در آبياري كشاورزي نقش مهمي در مبارزه با بحران آب در آينده ايفا خواهد نمود. از اين روي، پژوهش حاضر كه به روش فراتحليل صورت گرفته، و درصدد است تا با يكدست نمودن نتايج پژوهشهاي صورت گرفته در زمينه رويكردهاي مديريت منابع آب، اين مطالعات را از پراكندگي و ابهام خارج كرده تا بتوان به نتايج دقيق، نظاممند، منسجم و كاربردي ‏دست يافت. براي اين منظور 59 گزارش علمي مورد كاوش قرار گرفت. يافتهها نشان داد كه مديريت مشاركتي، ارتقا آگاهي جامعه، استفاده از آبهاي نامتعارف و ايجاد الگوي كشت بهينه از مهمترين راهكارهاي مديريت منابع آب ميباشند. در پايان نيز مدل پارادايمي ارائه گرديده است كه در آن ضمن شناسايي مهم‏ترين ‏تنگناها و راهكارهاي مديريت منابع آب، شرايط مداخلهگر و شرايط زمينهاي مربوط به آن نيز بيان شده است. در اين مدل محدوديتهاي اجتماعي- فرهنگي، محدوديتهاي اقتصادي و محدوديتهاي طرف تقاضا مهمترين شرايط مداخلهگر و ضعف در قوانين و مقررات، ضعف در هماهنگيها و موارد ديگري نيز به عنوان شرايط زمينهاي شناسايي شدند كه در مقاله به طور مبسوط آمده است.