شماره ركورد كنفرانس :
4673
عنوان مقاله :
بررسي نقش شبكۀ هيدروگرافي هيرمند در استقرار محوطه‌هاي دوران اسلامي سيستان ايران با بهره‌گيري از GIS
پديدآورندگان :
بهبودي نغمه Behboodi50@gmail.com استاديار گروه باستان‌شناسي، دانشكدۀ هنر و معماري، دانشگاه زابل
كليدواژه :
سيستان ايران , شبكۀ هيدروگرافي هيرمند , محوطه‌هاي دوران اسلامي
عنوان كنفرانس :
اولين همايش ملي پيشرفت پايدار: رهيافت تاريخ، فرهنگ و تمدن دارالولايهء سيستان
چكيده فارسي :
شناخت جهتِ مسير شبكه هيدروگرافي هيرمند در استقرار محوطه‌هاي دوران اسلامي سيستان ايران مي‌تواند بررسي وضعيت آنها را در ارتباط با اهداف مختلف كشاورزي، نظام آبياري و... بيشتر نمايان كند. بنابراين هدف مقالۀ حاضر، بررسي وضعيت مكان‌گزيني محوطه‌هاي دوران اسلامي با توجه به شبكۀ هيدروگرافي هيرمند است. بر اين اساس، روش تحقيق توصيفي–تحليلي و مبتني بر مطالعات كتابخانه‌اي و بررسي‌هاي ميداني در سطح محدودۀ دلتاهاي شمالي و جنوبي منطقۀ سيستان است. ازاين‌رو، با استفاده از نقشه‌هاي تاريخي و قابليت‌هاي سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS)، داده‌ها و اطلاعات مرتبط با شبكه‌هاي هيدروگرافي و باستان‌شناسي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. ضمن آن براي شناخت دقيق، نسبت مكاني تعداد 565 محوطه (قرون 5 و 6 ه.ق تا دورۀ قاجار) متعلق به دوران اسلامي، با توجه به شبكۀ هيدروگرافي حوضه‌هاي آبياري منطقۀ سيستان، طبقه‌بندي گرديد و روند تغييرات زماني شبكۀ هيدروگرافي هيرمند مورد بررسي قرار گرفت. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد؛ با توجه به يافته‌هاي بررسي‌شده، بيشترين تعداد (385) محوطۀ دوران اسلامي، در مجموع 142/68 درصد در دلتاي شمالي سيستان واقع هستند. همچنين بيشترين تراكم و تعداد نسبت مكاني محوطه‌ها مربوط به قرون 5 و 6 تا 10 ه. ق با شبكۀ هيدروگرافي هيرمند به ترتيب مربوط به گيردي (139)، قرقري يا ملكي (109) و نياتك (88) است. در قرون 10 تا 12 ه.ق نيز بيشترين تعداد محوطه‌هاي اسلامي در «حوضۀ گيردي» بوده است.
