بررسي تنوع مورفولوژيك القاء شده با استفاده از ماده جهش زاي شيميايي اتيل متان سولفونات روي رقم هاشمي

القاي جهش يك روش براي ايجاد تنوع ژنتيكي است كه براي بهبود واريته هاي برنج استفاده مي شود. در اين تحقيق تاثير ماده جهش زاي اتيل متان سولفونات(EMS) با غلظت 8/0 درصد بر ويژگيهاي مرفولوژيك نسل M1 برنج رقم هاشمي مورد مطالعه قرار گرفت. صفات مورد مطالعه، تاريخ خوشه دهي، ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول خوشه، تعداد دانه هاي پر و پوك در خوشه، طول دانه، عرض دانه و وزن صد دانه بود. نتايج حاصل از تجزيه واريانس داده ها در مورد اثر غلظت ماده جهش زاي شيميايي EMS بر صفات اندازه گيري شده در رقم برنج مورد مطالعه نشان داد كه اثرغلظت ماده جهش زا در رقم هاشمي برروي صفات ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول خوشه و طول دانه معني دار است. در واقع بيشترين موتانتهاي مطلوب ايجاد شده در سه صفت ارتفاع بوته ، تعداد پنجه و تعداد دانه پر در خوشه مي باشد. نتايج نشان داد كه ارتفاع بوته ، بيشترين و مناسبترين واكنش را نسبت به EMS نشان داده است. تجزيه همبستگي ميان صفات مختلف در ژنوتيپ ها به همراه شاهد نشان داد ارتفاع بوته با تعداد پوك در خوشه ، طول خوشه با تعداد دانه پر در خوشه ، وزن صد دانه با طول و عرض دانه داراي همبستگي مثبت بسيار معني داري است. همچنين بيشترين وراثت پذيري و پيشرفت ژنتيكي مربوط به صفت وزن صد دانه (1/18) و صفت تعدا پنجه(9/78) بود. نتايج اين پژوهش نشان داد تيمار جهش با استفاده ازEMSپتانسيل بالايي براي افزايش تنوع مرفولوژيكي در برنج دارد كه اين امر مي تواند در انتخاب موتانت هاي جديد با صفات فنوتيپي مطلوب مفيد باشد.