شناسايي ژنوتيپ هاي بومي نخود تيپ كابلي با ساختار زراعي مطلوب

به منظور ارزيابي تنوع ژنتيكي كلكسيون نخود تيپ كابلي بانك ژن گياهي ملي ايران، 500 نمونه ي اين كلكسيون در قالب طرح آگمنت در مزرعه تحقيقاتي موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج در سال 1395 مورد ارزيابي قرار گرفت. صفات فنولوژيكي و اگرونوميكي بر اساس استاندارد موسسه بين المللي ذخاير توارثي گياهي در طول دوره رويش يادداشت برداري شد. نتايج حاصل از اين بررسي بيانگر تنوع قابل ملاحظه¬اي در بين نمونه¬ها بود. از ميان صفات كمي بيشترين تنوع فنوتيپي مربوط به صفات تعداد دانه در بوته، وزن سنبله بوته و عملكرد بوته بود. نتايج تجزيه رگرسيون گام به گام نشان داد صفات وزن سنبله بوته، تعداد دانه در بوته و وزن بوته به ترتيب مهمترين صفات تأثيرگذار بر عملكرد بوته بودند و 1/88 درصد از تغييرات آن را توجيه كردند. تجزيه خوشه¬اي نمونه¬هاي مورد بررسي را در سه خوشه مجزا گروه-بندي نمود، در گروه اول 49 نمونه داراي عملكرد بالا¬، درگروه دوم 196 نمونه زودرس و با ارتفاع اولين سنبله بيشتر و در گروه سوم نمونه هاي ديررس با عملكرد و اجزا عملكرد پايين قرار گرفتند. از ژنوتيپ هاي برتر شناسايي شده در اين پژوهش كه از نظر عملكرد و اجزا آن، زودرسي و مناسب براي برداشت مكانيزه مي توان در برنامه هاي اصلاحي نخود استفاده نمود.