رفع چالش‌هاي فراروي همزيستي اديان با تمركز بر آموزه هاي رضوي

حجم قابل توجهي از ادبيات موجود در حوزه تقريب اديان به بررسي الزامات و رفع موانع همزيستي مسالمت آميز پيروان اديان اختصاص يافته است. نويسنده بر اين عقيده است؛ همانگونه كه نمي توان كاميابي تلاشهاي صورت گرفته در اين عرصه را ناديده انگاشت؛ نمي توان برخي چالش هاي اساسي نظري و عملي فراروي تحقق هدف ياد شده را كتمان نمود. عدم اجماع بر معيار واحد و مشخص در تعريف اصول و شاخص هاي همزيستي مسالمت آميز يكي از اصليترين اين چالشها است. هر چند پيروان اديان به فضايل اخلاقي معتقد و به ميزان زيادي به آن پايبندند امّا ممكن است هر كدام معيار ويژه خود را جهت تشخيص و نيز تعيين شاخصهاي اخلاقي نمايند و بدين سان گزاره هاي ديني به جاي وحدت بخشي ، خود به عاملي تفرقه بر انگيز بدل مي گردد. مقاله پيش رو با تكيه بر روش توصيفي – تحليلي، آهنگ آن دارد تا به اين پرسش پاسخ دهد؛ معارف اسلامي بويژه ميراث برجاي مانده از حضرت رضا ( عليه السلام) چه راهبرد مشخصي براي شاخص هاي همزيستي مسالمت آميز ارايه مي كند؟ يافته هاي پژوهش حاكي از وجود دست كم دو راهبرد مشخص در اين زمينه است؛ نخستين اين راهبردها، رجوع به مشتركات اديان و دومين راهبرد مراجعه به گزاره هاي عقلاني است. معارف اسلامي بر همگرايي شرايع و توافق آنها در بسياري از عرصه ها تاكيد مي نمايد و نيز عقل را پيامبري دروني و موهبتي الاهي مي شناساند كه اعتبار احكام قطعي صادره آن، همتاي دين بلكه بخشي از آن محسوب مي گردد. كاربست شايسته اين دو راهبرد مي تواند ما را به توافق همگاني براي تعيين ملاك و تشخيص شاخص هاي نظري فراروي همزيستي پيروان اديان مدد رساند.