بررسي زيست محيطي آسيب ها و چالشهاي محصولات تراريخته

چكيده: محصولات تراريخته به ارگانيسم هايي گفته ميشود كه توسط علم بيوتكنولوژي و دستكاري هاي انساني ايجاد شده اند در جهان امروزي بشر براي تامين منابع غذايي و مصرفي خويش دچار مشكلات عديده اي است . بشر براي رهايي از فقر و گرسنگي و بوسيله فناوري هاي ژنتيكي و علم بيو تكنو لوژي سعي در حل اين مشكلات داشته اند . عليرغم سودهايي كه توليد اين موجودات ميتواند براي انسان داشته باشد ، اين تغييرات ممكن است خطراتي براي انسان و محيط زيست ايجاد كند از طرفي نگرانيهاي اخلاقي در ارتباط با كاربرد اين تكنولوژي و نقض حقوق بشر و حيوانات وجود دارد. با توجه به اينكه نيازهاي غذايي مردم در حال افزايش است ، تامين امنيت غذايي براي اين نياز رو به رشد مستلزم راهكارهاي ويژه است . استفاده از محصولات تراريخته عليرغم چالش هاي موجود به عنوان يكي از اين راهكارهاي در حال توسعه است ، بطوريكه سطح زير كشت اين محصولات در حال افزايش است و به بيش از 30 كشور با سطح زير كشت 180 ميليون هكتار در سال 2015 رسيده است . عليرغم اينكه استفاده از محصولات تراريخته منفعت هاي قطعي را به دنبال دارد . اما ملاحظاتي در خصوص ايمني زيستي آنها نيز وجود دارد . ملاحظات در خصوص محصولات تراريخته شامل اثر بر موجودات غير هدف ، پايداري بقاياي محصولات تراريخته در خاك شار ژني محصولات تراريخته احتمال علف هرز شدن ، زراعت تك محصولي و كاهش تنوع زيستي و اثرات ناخواسته انتقال ژن بر متابوليسم گياه هستند بيوتكنولوژي كشاورزي و بويژه مهندسي ژنتيك با توليد محصولات تراريخته فرصتي براي كاهش فقر، ايجاد امنيت غذايي، رفع سوء تغذيه و جلوگيري از تخريب منابع طبيعي و افزايش توانايي در اصلاح نباتات ايجاد نموده است. با اين وجود، ورود بيوتكنولوژي در تحقيقات كشاورزي و توليد محصولات تراريخته، در بسياري از كشورها با چالش هايي از جنبه هاي اخلاقي، اجتماعي، فرهنگي، زيست محيطي، ايمني زيستي، تجاري و اعتقادي مواجه شده است. آنچه مسلم است هر فناوري در كنار مزاياي فراوان خود، مواردي از خطر يا ريسك را نيز به همراه دارد. اين موضوع ذات هر فناوري بوده و در واقع هيچ يك از فناوري ها به طور 100 درصد ايمن نيستند. بديهي است، زماني كه يك فناوري جديد بتواند مشكلي از مشكلات بشر را حل نموده و نسبت به ساير فناوري ها مشكل خاصي ايجاد ننمايد، بهره گيري از آن اخلاقي خواهد بود. استدلال هاي غيرمنطقي و غيرعلمي جهت مخالفت با يك فناوري جديد هم به همان اندازه غيراخلاقي است. كلمات كليدي : تراريخته ، متابوليسم ، ريسك، ايمني زيستي ، خاك شارزني