مقايسه و بررسي اندازه گيري بار ميكروبي شير خام و پاستوريزه در منطقه خوزستان با دو روش سيستم امپدانس الكتريكي و كشت پورپليت

در بسياري از كشورها, شير و فرآورده هاي آن, بخش مهمي از رژيم غذايي انسان را تشكيل مي دهند يكي از فاكتورهاي بسيار مهم در ارزيابي كيفيت شير, ميزان بار ميكروبي آن است. شمارش كلي ميكروبي شيرهاي خام و پاستوريزه به روش كشت سطحي (طبق دستورالعمل موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران) و مطابقت نتايج حاصل با مقادير استانداردهاي موجود, از جمله كارهاي ازمايشگاهي معمول در تمامي كارخانه جات صنايع شير است . سرعت دستيابي به نتايج بار ميكروبي در اسرع وقت و درحداقل زمان ممكن از جمله نكات ويژه و مد نظر كارخانه جات به منظور اطمينان از كيفيت محصول توليدي و در حال توزيع در بازار مي باشد . لذا در مطالعه حاضر با تكيه بر اين موضوع , همزمان با انجام روش مرجع در ارزيابي كيفيت ميكروبي شير , با بهره گيري از تكنيك امپدانس مقدار مقاومت الكتريكي ظاهري در شير نيز اندازه گيري مي گردد.در اين مطالعه مطابقت نتايج حاصل از روش امپدانس با نتايج بدست آمده از روش كشت سطحي ونيز روش مرجع پورپليت در منطقه خوزستان مورد بررسي واقع گردد.اين مطالعه بر روي 100 نمونه شير، كه شامل 50 نمونه شيرخام و 50 نمونه شيرپاستوريزه بود، انجام گرفت. تراكم بار ميكروبي شيرها با دو روش شمارش كلي باكتري ها و روش امپدانس اندازه‌گيري شد. نتايج حاصل از فاكتورهاي مورد مطالعه (بار ميكروبي به روش مرجع، اسيديته قابل تيتر شير ونيز مدت زمان ثبت شده جهت ارزيابي بار ميكروبي با روش امپدانس) با استفاده از نرم افزار SPSS مورد بررسي و تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند. كه براساس نتايج بدست آمده ميزان تطابق روش امپدانس با روش كشت سطحي درشيره هاي پاستوريزه وشيرهاي خام به ترتيب01/95% و29/95% بود. وميزان تطابق روش امپدانس با مقدار روش مرجع پورپليت هاي خام براساس درجه دورنيك83/88% ودرشيرهاي پاستوريزه 4/85% بدست آمد. در اين مطالعات، نتايج حاصله از دو روش مرجع و امپدانس از نظر آماري اختلاف معني‌داري نشان نداند و علل تفاوت‌هاي جزئي وجود دارد. نتيجه كلي آنكه با توجه به اهميت حصول سريع نتايج در آزمون‌هاي كنترل كيفي شير و فرآورده‌هاي لبني، استفاده از تكنيك‌هاي سريع تر همچون روش امپدانس مي‌تواند رهگشا بوده و انجام آزمون‌هاي وقت‌گير مرسوم به خصوص انجام كشت و شمارش بار ميكروبي به روش مرجع را تا حد بسياري كاهش دهد. اما انجام اين امر مستلزم بررسي دقيق نمونه‌هاي هر منطقه يا كارخانه و طراحي و تدوين كاليبراسيون هاي دقيق با ميزان انطباق بالا مي‌باشد تا بدينوسيله با اطمينان به معادلات پيشگوي حاصل بتوان فاكتورهاي موردنظر در امر كنترل كيفيت را پاسخ داده، از طريق محاسباتي به دست آورد.