ابيراهي هندسي بلوريوهاني و خطاي يوهاني

بلورهاي مقعر يوهاني با اشكال هندسي متفاوت استوانه اي، كروي و چنبره اي، جهت دستيابي به كانوني سازي پرتوهاي اشعه ايكس تابيده به آن، مورد استفاده قرار مي گيرند. در يك بلور يوهاني، سطح بلور در هر دو جهت افقي و قائم، موازي با صفحه اتمي بلور مي باشد. در پيكربندي طيف سنج بلوري، سمت مقعر بلور يوهاني مماس بر يك دايره كانوني قرار مي گيرد كه چشمه نقطه اي و آشكارساز روي آن دايره واقع است. به دليل عدم انطباق كامل سطح داخلي بلور يوهاني بر محيط دايره كانوني، پرتوهاي بازتابيده در امتداد صفحه دايره كانوني، دقيقا در نقطه مزدوج چشمه همگرا نمي شوند و لذا داراي ابيراهي هندسي مي باشند. در اين مقاله يك رابطه عمومي براي محاسبه اين ابيراهي تا دقت مرتبه سوم بدست آورده شده و روي نمودار كانوني سازي مربوطه نشان داده مي شود.