ارزيابي شاخص VHI درپايش زماني و مكاني خشكسالي(مطالعه موردي: استان اصفهان)

خشكسالي يك خطر طبيعي است كه تاثير قابل توجهي بر جنبه هاي اقتصادي، كشاورزي، زيست محيطي و اجتماعي دارد.از اين رو پايش و بررسي اين پديده امري مهم و حياتي مي باشد.اولين قدم جهت مديريت اين پديده استفاده از شاخص هاي معتبر مي باشد.در تحقيق حاضر به ارزيابي شاخص VHI كه مبتني بر داده هاي ماهواره اي است ،جهت پايش خشكسالي پرداخته شده است.اين شاخص تركيبي از دو شاخص وضعيت پوشش گياهي(VCI)وشاخص وضعيت دما (TCI) مي باشد،كه جهت محاسبه اين دو شاخص از محصولات MOD13 وMOD11 سنجندهMOIDS كه به ترتيب مربوط به شاخص گياهي تفاضلي نرمال شده (NDVI) و دماي سطح زمين(LST) مي باشد,در بازه زماني سال هاي 2010تا 2018 ميلادي استفاده گرديد.ارزيابي شاخص دورسنجي(VHI) با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده(SPI) صورت گرفت، به اين صورت كه ضريب همبستگي مقادير سالانه شاخصSPI ،14ايستگاه سينوپتيك منطقه مطالعاتي با مقادير شاخص VHI در همان ايستگاه ها در بازه زماني سال هاي 2010 تا 2017 ميلادي محاسبه شد. نتايج ، ضريب همبستگي بين 64/0 تا 81/0 در سال هاي مدنظررا نشان دادكه بيشترين آن مربوط به ايستگاه نجف آباد و كمترين آن مربوط به ايستگاه مباركه مي باشد،به طور ميانگين ضريب همبستگي 71/0 بين دو شاخصSPIو VHIوجود دارد،كه نشان دهنده همبستگي بالا و قابل قبول بودن شاخص VHI در پايش تغييرات زماني و مكاني خشكسالي در نواحي مختلف استان مي باشد.در نهايت نقشه هاي درجه شدت خشكسالي(بين سال هاي 2010تا2018 ميلادي) بر اساس شاخصVHI كه در5طبقه ي,خشكسالي بسيار شديد،خشكسالي شديد،خشكسالي متوسط,خشكسالي خفيف و غير خشكسالي،تهيه شده بود، مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين پژوهش نشان داد كه علم سنجش از دور و استفاده از شاخص VHIميتوانند به عنوان يك جايگزين مناسب براي شاخص هاي هواشناسي باشند ،كه به طور قابل اطمينان جهت پايش خشكسالي در محدوده هاي وسيع مورد استفاده قرار گيرند.