مقايسه روش برنامه ريزي بيان ژن با روش هاي تجربي در پيش بيني تبخيرتعرق مرجع روزانه (مطالعه موردي: شهرستان بيرجند)

مهم ترين عامل مصرف منابع آب در مناطق خشك و نيمه خشك تبخيرتعرق مي باشد. بنابراين آگاهي از روند تغييرات و پيش-بيني آن نقش مؤثري در طراحي و تعيين ظرفيت شبكه هاي آبياري و زهكشي، برنامه ريزي، توسعه و مديريت منابع آب ايفا مي-كند. با توجه به اهميت تبخيرتعرق به عنوان پارامتر اساسي در تحقيقات كشاورزي، هيدرولوژي و حفاظت آب و خاك، هدف از اين پژوهش، توانايي مدل شبيه سازي GeneXproTools 5.0 در پيش بيني تبخيرتعرق مرجع روزانه بر اساس داده هاي هواشناسي (حداقل دما، حداكثر دما، ميانگين دما، ساعات آفتابي، سرعت باد در ارتفاع دو متري و رطوبت نسبي) در مقياس روزانه در اقليم خشك در بازه ي زماني 2017-1998 مي باشد. هم چنين، برآورد تبخيرتعرق مرجع با استفاده از روش هاي تجربي نيز صورت گرفته است. نتايج نشان داد كه، در ايستگاه بيرجند، سناريوي a به دليل در نظر گرفتن پارامترهاي حداقل دما، حداكثر دما، ميانگين دماي هوا، رطوبت نسبي، سرعت باد در ارتفاع دو متري، ساعات آفتابي و تبخيرتعرق مرجع پيش بيني مطلوب تري را ارائه كرده است. از اين رو مي توان اين چنين برداشت كرد كه سناريوي a با توجه به بالا بودن ضريب تبيين، بهترين برازش و كم بودن مقادير خطا، مدل مطلوب در ايستگاه بيرجندمي باشد. هم چنين، روش هارگريوز در ايستگاه بيرجند در مقايسه با ساير روش ها همبستگي بيشتري با روش پنمن- مونتيث- فائو دارد و جايگزين مناسبي مي باشند. لذا، در مواقع فقدان تمامي پارامترهاي لازم براي محاسبه تبخيرتعرق مرجع در ايستگاه مطالعاتي مي توان از روش هارگريوز به عنوان روش جايگزين مناسب استفاده شود.