تعيين الگوي بهينه‌ي كشت محصولات كشاورزي با هدف حداكثرسازي سود ناخالص كشاورزان شهرستان بهبهان

تدوين الگوي كشت هر منطقه از ديرباز جزو وظايف اصلي سازمان‌هايي بوده كه به طور مستقيم يا غيرمستقيم با كشاورزي مرتبط هستند. در مطالعه‌ي حاضر، براي تعيين الگوي بهينه‌ي كشت محصولات عمده‌ي شهرستان بهبهان با هدف افزايش درآمد كشاورزان، از مدل‌هاي برنامه‌ريزي رياضي استفاده شد. اطلاعات مورد نياز از طريق مصاحبه با كارشناسان جهاد كشاورزي اين شهرستان در سال زراعي 1396- 1395و همچنين مركز آمار ايران جمع‌آوري گرديد. مناطق مورد بررسي در اين مطالعه شامل سردشت، لنگيرات، حومه، دودانگه و تشان بوده كه بسته به نوع اقليم و خاك از محصولات زراعي و باغي متفاوتي برخوردارند. حل مدل پيشنهادي با كمك نرم افزار GAMS و الگوريتم Conopt كه از روش سيمپلكس تعميم‌يافته در حل مسائل خطي استفاده مي‌كند، انجام گرفت. نتايج نشان داد كه با هدف حداكثرسازي سود، سطح زيركشت و مقدار آب مصرفي در كل شهرستان در حالت بهينه به ميزان 76/2 و 63/4 درصد افزايش يافته است. اين شهرستان از منابع آبي كافي براي كشت محصولات سودآوري چون گوجه‌فرنگي، هندوانه و چغندرقند برخوردار است كه سود حاصل از كشت اين محصولات در حالت بهينه به ترتيب به ميزان 58/31، 93/29 و 16/32 درصد افزايش يافته است. جهت دستيابي به هدف حداكثرسازي سود، پيشنهاد مي‌شود در آينده از برنامه‌ريزي چند هدفه كه اهدافي مانند: حداقل‌سازي مصرف آب، حداكثرسازي استفاده از نيروي كار و حداقل‌سازي مصرف كود و سموم شيميايي در نظر مي‌گيرد، بكار گرفته شود.