بررسي كارايي انتقال ويروس برگ قاشقي باقلا (BLRV) با شته ي سياه باقلا (Aphis fabae Scopoli)

ويروس برگ قاشقي باقلا (Bean leaf roll virus, BLRV)يكي از مهمترين ويروس هاي حبوبات در ايران است كه خسارت هاي قابل توجهي به مزارع باقلاي استان خوزستان وارد مي كند. در گياهان آلوده به ويروس نشانه هايي از قبيل قاشقي شدن برگ و كوتولگي مشاهده مي شود. يكي از ناقلين طبيعي BLRV، شته ي سياه باقلا (Aphis fabae Scopoli) است كه ويروس را به صورت پايا و گردشي به ساير گياهان منتقل مي كند. به منظور بررسي كارايي انتقال BLRV با A. fabae، نمونه برداري از مزارع باقلاي شهرستان باوي استان خوزستان انجام گرفت و منبع ويروس (گياه آلوده) و ناقل (شته) تهيه گرديد. از آزمون پي سي آر با آغازگرهاي اختصاصي BLRV براي سنجش ويروس استفاده شد و آزمايش هاي انتقال با چهار تيمار دوره ي تغذيه ي گيرش (24 و 48 ساعت) و تعداد شته ي ناقل (3 و 6) انجام گرديد. بررسي كارايي انتقال ويروس با شته ي ناقل نشان داد كه وقتي پوره هاي A. fabae به مدت 24 ساعت از گياه آلوده به BLRV تغذيه كنند، مي توانند ويروس را با كارايي 66/31 درصدي به گياهان سالم منتقل كنند. افزايش دوره تغذيه از گياه آلوده (تغذيه ي گيرش) به 48 ساعت منجر به افزايش معني داري در كارايي انتقال ويروس به ساير گياهان گرديد بدين ترتيب كه كارايي انتقال BLRV با A. fabae به 55% افزايش يافت. تعداد حشره هاي ناقل نيز تأثير معني داري در كارايي انتقال BLRV با A. fabae داشت بطوريكه كه وقتي تعداد پوره هاي شته ي ناقل از 3 به 6 افزايش يافت، كارايي انتقال ويروس نيز از 25% به %66/36 افزايش نشان داد. به نظر مي رسد كه شته ي سياه باقلا يكي از ناقلين كارا براي ويروس برگ قاشقي باقلا است كه اين امر مي تواند در مديريت بيماري برگ قاشقي باقلا حائز اهميت باشد.