كاربرد ليدار در مكان­يابي احداث سازه­هاي ساحلي و فراساحلي

سنجش از دور بوسيله ليزر را ليدار (LIDAR[1]) گويند و تكنيك اندازه­گيري عمق آبهاي ساحلي و نواحي كم عمق و ترسيم نقشه­هاي كف و ناهمواريها را بوسيله اسكن با پالسهاي ليزري، كف­نگاري(HALS[2]) گويند. كاربردهاي خاص كف­نگاري ليزري عبارتند از : انتخاب كانالهاي هدايت و ناوبري، جمع­آوري اطلاعات كنار ساحلي در مناطق وسيع، جمع­آوري اطلاعات لنگرگاه و بندرگاه، انجام پروژه­هاي محافظت از سواحل، انجام پروژه­هايي مانند موج­شكن و كف­روبي، بررسي جزاير مرجاني، مناطق به گل­نشيني كشتيها، كانالهاي رفت و آمد به سواحل، لايه­روبي اسكله­ها و مطالعات رسوبي و تغيير شكل سواحل. در مقايسه بين كف­نگاري بوسيله ليزر و بقيه روشها مانند سونار مي­توان گفت: استفاده از ليزر بوسيله هواپيما انجام شده در نتيجه سرعت داده برداري بسيار بالاست همچنين در نواحي ساحلي و كم عمق نمي­توان از سونارها استفاده كرد در حالي كه ليدار براي اين مناطق بسيار كاراست، در نواحي كه خطر غرق شدن كشتي يا به گل نشستن آن وجود دارد ليدار بخوبي جواب مي­دهد. استفاده از ليدار در آبهاي عميق و تيره امكان­پذير نبوده كه در اين نواحي سونارها قدرت مانور بيشتري داشته همچنين در آشكارش اجسام سخت كمتر از يك متر مربع استفاده از سونارها بر ليدار ارجحيت دارد. در اين مقاله به بررسي اصول كف­نگاري، اندازه­گيري عمق و روابط حاكم بر انتشار امواج ليزري در آبهاي كم­عمق و ساحلي پرداخته و به معرفي و كاربردهاي ليدار SHOALS[3] در نقشه­برداري كنار ساحلي و كاربردهاي آن در مهندسي دريا مي­پردازيم. در نهايت نقشه­هاي رسوبات سواحل و بستر و عمق قسمتهاي مختلف خليج فارس كه توسط اين سيستم ترسيم شده ارائه مي­گردد.