تغييرپذيري مكاني متغيرهاي شن، كربن‌آلي و جرم مخصوص ظاهري خاك در كاربري هاي متفاوت

ويژگي‌هاي خاك داراي تغييرات مكاني و زماني در مقياسهاي كوچك و بزرگ ميباشند. مطالعه اين تغييرات، در سطح وسيع بسيار هزينه‌بر است. به اين منظور لازم است از روش‌هاي درون‌يابي به منظور پيش‌بيني مقادير خصوصيات مدنظر استفاده گردد، ولي در بسياري موارد اين روش‌ها دقت‌هاي متفاوتي دارند. هدف از اين پژوهش ارزيابي تغييرات مكاني درصد شن، درصد كربن‌آلي و جرم مخصوص ظاهري خاك در سه كاربري كشاورزي، مرتع و صنعت با استفاده از روش‌هاي كريجينگ معمولي، كريجينگ ساده و IDW در محيط نرم افزار Arcgis10.3 و GS+ 5.1 مي‌باشد. نمونه‌برداري از منطقه‌اي به وسعت 484 هكتار در 10 كيلومتري غرب شهرستان بافت صورت گرفت، بدين منظور با استفاده از روش شبكه‌بندي، منطقه به طور كاملاً منظم به شبكه هايي به اندازه 4 هكتار تقسيم‌بندي شد. در ادامه از هر شبكه به طور تصادفي يك نمونه خاك و در مجموع 121 نمونه از لايه سطحي خاك تهيه شد. پس از انجام آزمايش‌هاي مربوطه، تجزيه و تحليل آماري داده‌ها در محيط Spss 23.0 صورت گرفت. بعد از اعتبارسنجي مدل‌ها بهترين مدل برازش‌ يافته براي درصد شن، درصد كربن‌آلي و جرم مخصوص ظاهري خاك به ترتيب مدل كروي، نمايي و كروي بدست آمد. براي ارزيابي دقت مدل‌ها از 4 شاخص آماريMBE ،MAE ،RMSE وME استفاده شد. نتايج حاصل نشان داد كه براي درصد كربن‌آلي، درون‌ياب Ordinary Kriging، براي درصد شن درون‌ياب Simple Kriging و همچنين براي جرم مخصوص ظاهري نيز درون‌ياب Simple Kriging برآورد بهتري را نشان داد، كه در نهايت براي تهيه نقشه پهنهبندي از اين روش‌ها استفاده شد.