تأثير آتش‌سوزي بر پوشش گياهي و رواناب مراتع( مطالعه موردي: منطقه دشت شيخ در استان سمنان)

وقوع آتش‌سوزي در اكوسيستم‌هاي مرتعي يكي از عوامل تغيير ساختار خاك و پوشش گياهي مي‌باشد. به نظر مي‌رسد تغيير فاكتورهاي اكوسيستمي بر ميزان نفوذ و رواناب در مرتع آتش‌سوزي شده تاثيرگذار باشد. از اين رو پژوهش حاضر با هدف مقايسه مقادير نفوذ، رسوب و توليد كمي و كيفي رواناب ناشي از اثر پوشش گياهي مراتع و تغيير آن در اثر آتش‌سوزي در حوزه آبخيز دشت شيخ در استان سمنان انجام شده است. جهت تعيين درصد پوشش گياهي در هر واحد كاري 3 ترانسكت به طول 100 متر مستقر گرديد سپس 3 پلات يك متر مربعي به روش سيستماتيك- تصادفي در طول ترانسكت‌ها انتخاب و نمونه‌برداري پوشش گياهي از هر پلات انجام گرفت. براي اندازه گيري ميزان نفوذ از روش استوانه مضاعف استفاده شد. براي تعيين ميزان رواناب و رسوب توليدي از هر پلات توسط باران ساز مصنوعي بارندگي با شدت يك ميلي متر در دقيقه با قطر قطرات حدود يك ميلي متر ايجاد و در سه ماه فصل بهار با سه تكرار با فاصله زماني حدودا ده روز نمونه برداري انجام شد. رواناب توليدي از هر بارش مصنوعي در واحد سطح تعيين و كيفيت آن با تعيين مقادير رسوب و نيترات خروجي از هر پلات مشخص گرديد. براي بررسي تفاوت فاكتورهاي اندازه‌گيري شده در مناطق مرتعي آتش سوزي شده و شاهد از آزمون من‌ويتني استفاده شد. مقايسه روابط نفوذ- رواناب- رسوب- نيترات در مناطق آتش‌سوزي و شاهد نشان مي‌دهد كه در مناطق آتش‌سوزي با كاهش ميزان نفوذ مقدار رواناب- رسوب- نيترات به طور معني‌داري افزايش يافته است.