پتانسيل جنگلهاي ارسباران در توليد محصولات غيرچوبي

Potential of Arasbaran forest in production of Non-wood forest products

توليدات غيرچوبي به عنوان يكي از مهمترين عملكردهاي جنگل نقش مهمي در معيشت افراد كشورهاي در حال توسعه دارد و به عنوان يك منبع مهم درآمدي براي خانوارهاي روستايي مي باشد. اما اطلاعات و آمار كافي از تعداد محصولات غيرچوبي مهم در مناطق مختلف جنگلي، وضعيت فراوري، كاربرد و بازارها وجود ندارد. براي شناسايي گونه هاي مهم جنگلي، وضعيت فراوري، كاربردهاي دارويي و سطح بازار اين محصولات از مصاحبه با 26 نفر از افراد محلي و چند نفر از كارشناسان و محققان بهره برده شد. معيار مورد نظر براي طبقه بندي گونه هاي مهم، دارا بودن اهميت به عنوان منبع غذايي، درآمد و خريد و فروش اين محصولات در بازارها با مقياس هاي متفاوت مي باشد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه 24 گونه در منطقه از لحاظ قابليت توليد محصولات غير چوبي مهم مي باشند. وضعيت فراوري گونه هاي ذكر شده بر طبق طبقه بندي فائو، غالباً در طبقه فراوري كم يا بدون هيچ نوع فراوري قرار دارد. از بين 24 گونه مورد مطالعه، تنها براي نسترن وحشي، زغال اخته و سماق توسط اداره منابع طبيعي طرح تهيه شده است. تنها دو گونه سماق و نسترن وحشي در بازارهاي منطقه اي و بين المللي بفروش مي رسند. با نبود اطلاعات و آمار كافي از تعداد محصولات غيرچوبي مهم در مناطق مختلف جنگلي، ميزان توليد و ارزش اين محصولات در واحد سطح، وضعيت فراوري و بازاري اين محصولات، برنامه ريزي براي رسيدن به مديريت پايدار و استفاده بهينه از آنها مشكل مي باشد.