تحليلي بر پديده تگرگ و اثرات آن بر روي محصولات زراعي

: An analysis on hail phenomena and its effects on crops

تگرگ يكي از پديده هايي است كه با توجه به اينكه داراي طول عمر بسيار كوتاه(حداكثر در حدود 10 دقيقه) و در پهنه هاي كوچكي رخ مي دهد، با اين وجود خسارات زيادي را به محصولات زراعي بويژه باغات در فصول انتقالي از جمله فصل بهار وارد مي سازد. پديده تگرگ فقط از ابر كومولونيمبوس ايجاد مي شود. دانه هاي تگرگ براي اينكه بتوانند به اندازه كافي(به اندازه قطر يك توپ تنيس) بزرگ شوند نياز به حركات قائم بالاسوي شديدي دارند. اين حركات بالاسوي شديد به ندرت در ابرهاي كومولونيمبوس تشكيل شده و يا انتقالي واقع بر روي كشور رخ مي دهد. به همين دليل است كه قطر تگرگ ها بر روي مناطق تگرگ خيز كشور به ندرت به 50 ميلي متر مي رسد. اما اغلب تگرگ‌هاي مخرب براي كشاورزي، تگرگ‌هايي هستند كه داراي قطر 15 تا 30 ميلي‌متر هستند و در طبقه بندي تگرگ‌ها به تگرگ بزرگ معروف هستند. اين ميزان قطر، در هر ابر كومولونيمبوس امكان رخ دادن دارد. از طرفي ذكر اين نكته ضروري است در ارزيابي خسارات ناشي از پديده تگرگ، با توجه به طول عمر بسيار كوتاه و پهنه كوچك رخداد اين پديده، در بيشتر مواقع تگرگ رخ مي دهد اما محدوديت تعداد ايستگاه هاي سينوپتيك سبب مي شود كه رخداد اين پديده ثبت نشود به همين دليل است كه داده هاي ايستگاهي فقط تعداد بسيار كمي از رخداد اين پديده را ثبت مي كنند. به همين دليل است كه در بسياري از مواقع كشاورزان از رخداد پديده تگرگ خسارات فراواني مي بينند اما رخداد آن توسط هيچ ايستگاهي ثبت نشده است.