بررسي هنر مُنَبّت‌كاري در تزئينات مِعماريِ ايران به شيوِه سُنّتي و پيشرفته

مُنَبّت‌كاري همان طرح هاي برجسته مانند گل و گياه روي چوب بوده كه با كنده‌كاري صورت مي‌گيرد اين كار به دو روش سُنّتي و پيشرفته از گذشته تا به امروز صورت گرفته است. قديمي‌ترين آثار موجود از مُنَبّت‌كاري مي‌توان مُنَبّت ‌كاري موجود دو جفت در از آرامگاه سلطان محمود غزنوي كه در شهر اگرا هند، درب چوبي مسجد بايزيد بسطامي، اشاره شود. از جمله شهرهايي كه مي‌توان به آن اشاره كرد سنندج، اروميه آباده، گلپايگان، اصفهان بوده كه در زمينه مُنَبّت سُنّتي فعاليت دارند . مُنَبّت‌كاري در گره سازي چوب كاربرد دارد، گره سازي در چوب به دو شيوه مُنَبّت‌كاري و مُشَبّك‌كاري معمول است. از گره‌هاي معمول در معماري، در مُنَبّت‌كاري نيز استفاده مي‌شود. اين گروه گره‌ها به گره‌هاي درودگران موسوم است. چوب‌هاي مورد استفاده سپيدار، صنوبر، گلابي، گردو، عناب، فوفل، آبنوس و شمشاد است. وسايل و ابزار مورد استفاده در مُنَبّت‌كاري مغار كه خود انواعي دارد – گيره – انواع چوب ساب – ليسه و سمباده نيز استفاده مي‌شود. مراحل توليد مُنَبّت‌كاري بدين ترتيب است. 1. انتخاب و آماده نمودن طرح و قطعه چوب مناسب. 2. انتقال طرح بر روي چوب. 3. دوربري. 4. كنده‌كاري. 5. ساخت و ساز و روسازي. اين هنر اِمروزه با به روز شده علم، همواره تأثيرِ بسازايي در اين صنعت داشته بدين صورت كه ماشين كار دست را انجام داده به منظور توليد انبوه، كاهش زمان، هزينه ساخت، اين ماشين سي ان سي نام دارد فعاليت اين دستگاه‌ها با برنامه ريزي كه از طرف كاربر به آن داده مي‌شود به صورت اتوماتيك و كامپيوتري دقيقا خواسته كاربر را انجام مي‌دهد در صنايع دستي نيز از جمله منبت‌كاري دقيقا به صورت انبوه چوب‌هاي مورد نظر را مُنَبّت‌كاري كرده و در اختيار قرار مي‌دهد.