تقابل سنّت و مدرنيته در بناهاي يادماني ايران از دهه 20 تا 50 شمسي ( نمونه موردي آرامگاه حافظ شيراز)

خاطره انگيزي جزو يكي از كيفيات مطلوب فضاهاي شهري موفق است. به عبارتي قدرت هر فضا در كيفيت آن فضا در ايجاد فرصت‌هايي جهت بروز رويدادهايي سرشار از خاطره براي ناظرين، تأثير بسزايي بر استقبال مردم از آن فضا داشته و موجب ايجاد سرزندگي در آن فضاي شهري مي‌شود. يكي از عناصر و پديده‌هايي كه از جنبه‌هاي مختلف معماري نقش اساسي را به خود اختصاص مي‌دهد بقاع و اماكن آرامگاهي و تنديس‌هاي يادماني يا مانيومنتال مي‌باشد كه به عنوان نمود پديده‌اي از مسائل فرهنگي و مذهبي سابقه‌اي بس طولاني دارد به طوري كه بعضي از المان‌هاي آن مدتي نزديك به سه هزارسال و با حفظ عملكرد نخستين، دوام آورده كه كاركرد اصلي آن‌ها را مي‌توان در كيفيت فضا، افزايش هويت مكان يا انتقال پيامي به ناظرين دانست. بررسي و شناخت سنّت و مدرنيته و ويژگي‌هاي آن‌ها، به عنوان دو ديدگاه كه در دوران معاصر از آن جهت داراي اهميّت مي‌باشد كه هر كدام با ايدئولوژي و فلسفه‌اي كه در پس آن است نگاهي متفاوت به انسان و عرصه‌هاي مختلف زندگي وي دارند. در اين پژوهش به روش مطالعاتي و كتابخانه‌اي اثر يادماني آرامگاه حافظ از حيث سنّت و تجدّد و تقابل و تعامل در معماري اين بنا مورد بررسي، تحليل و نتيجه‌گيري قرار گرفته و با جزئيات بيشتري در قالب بيان تزئينات و سبك معماري اين موضوع بررسي و در خصوص چگونگي الهام طراح اين اثر و بهره‌گيري از معماري سنّتي و ايراني – اسلامي بحث شده است. در پايان اين نتيجه حاصل شد كه گرايش به سنّت‌گرايي به معناي ارائه‌ي هويت فرهنگي بيش از پيش خودنمايي مي‌كند و در واقع نوعي بازگشت به گرايشات سنّتي است و به جهت تجربيات مثبت معماران و مشاوران خارجي در ايران، مي توان دهه 20 تا 50 شمسي را يكي از مهم‌ترين و پربارترين دوره‌هاي معماري ايران از جهت آفرينش سبك جديد قلمداد كرد. شكل اين بنا و معماري اثر نشان از تقابل كمتر و آميختگي يا تعامل بيشتر سنّت و مدرنيته است و اساس كار معمار اين بنا، تكيه بر معماري سنّتي و قديمي ايران بوده است.