تمدن نوين اسلاميِ ايران و جهان عرب در پرتو پيوستگي‌هاي تاريخي و فرهنگي

روابط ايران و كشورهاي عربي با پيشينه تاريخي مشترك از دوران باستان، از يكسو تحت تاثير برخي عوامل واگرا و از سوي ديگر، همگرايي ناشي از وابستگي‌ها و پيوستگي‌هاي دوسويهٔ كشور ايران و مجموعه ۲۳كشور كنوني عرب‌زبان، در يك فرايند زماني دستخوش تغيير و تحولات و دگرگوني‌هاي سياسي-تاريخي دوران مدرن بوده است. اين روابط به رغم اشتراكات فرهنگي-تاريخي متعدد، تحت تأثير متغيرهـاي عديـده‌اي همچون تفاوت نژادي، زباني و يا مذهبي آنها در طول تاريخ خاورميانه به ويژه دوره معاصر، هيچ‌گاه در حد مطلوبي ارزيابي نشده است؛ بلكه همواره با ميزاني از بدبيني و احساس تقابل بالاخص پس از پيروزي انقلاب از جانب عرب‌ها نسبت به ايرانيان همراه بوده و گاه رويدادها و پيامدهاي ناخوشايند منطقه‌اي را نيز رقم زده است. اين در حالي است كه به دليل اشتراكات مهمي همچون اشتراكات ديني، تاريخي و فرهنگي؛ دشمنان واحد؛ گستردگي مرزهاي مشترك و تداخلات قومي و مردمي، امروزه اقتضا دارد به منظور افزايش كاربري‌هاي لازم در سطوح منطقه‌اي و جهاني رابطه ايران و كشورهاي عربي به سمت تنش‌زايي و همگرايي بيشتر سوق داده شود. در اين پژوهش، نگارنده با هدف پاسخ به چگونگي شكل‌گيري تمدن نوين اسلامي تحت تاثير متغير رابطه ايران با جهان عرب، در پي آن است پس از بررسي متغيرهاي واگرا در روابط ايران با كشورهاي عربي، به ارزيابي راهكارها و عوامل بهبودي اين روابط و تعامل و همبستگي ايران با جهان عرب در پرتو پيوستگي‌هاي فرهنگي، سياسي، اقتصادي و تاريخي بپردازد. بر اساس فرضيه اين نوشتار، اين امر مي‌تواند زمينه تحقق تمدن نوين اسلامي را در گستره جهاني فراهم نمايد