بررسي وجود يا عدم وجود ملازمه ميان حجاب و نگاه نامحرم

حجاب در دين اسلام ثابت است به چهار دليل‌: كتاب، سنت، عقل و اجماع. اما ضرورت براى وجوب حجاب نزد تمام مسلمين از زنان و مردان، حتى اينكه زن بدون حجاب از اهل اسلام اعتراف به وجوب حجاب مى‌كند از جمله آياتي كه بر اين موضوع دلالت دارد. آيۀ 30 سورۀ نور است: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصٰارِهِمْ وَ يَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذٰلِكَ أَزْكىٰ لَهُمْ إِنَّ اللّٰهَ خَبِيرٌ بِمٰا يَصْنَعُونَ»، اين‌ آيه دلالت دارد بر وجوب پوشانيدن مردان ديدگان خود را از نگاه كردن به زنان و حرمت نظر به آن‌ها. حرمت نظر به ريبت همانا نسبت به وجه و كفّين است يا با قدمين نه غير اين‌ها. چون نظر به موى و بدن زن، مطلقاً در شرع حرام است و لو بدون ريبه باشد. و غرض از غضّ در آيۀ شريفه عدم اطلاع بر وجه زن و محاسن اوست. فقهاي زيادي هستند كه قائل به اين نظر هستند. اما مبحثي در اينجا مطرح مي‌شود به اين عنوان كه آيا ملازمه‌اي‌ بين حرمت كشف و حرمت نظر و نيز جواز كشف و جواز نظر وجود دارد‌؟ كه در اين زمينه اختلافاتي وجود دارد. برخي معتقدند كه ملازمه‌اى كه بين حرمت كشف و حرمت نظر وجود دارد ملازمه عرفى است نه ملازمه عقلى، عقلًا مانعى ندارد كه كشف حرام باشد، ولى نظر جايز باشد، ولى عرفاً اگر گفتند: شما صورت خود را بپوشانيد، استفاده مى‌شود كه ديگران حق ندارند نگاه كنند، متفاهم عرفى چنين است. از ديد برخي اين نظر قابل نقد است و بين حرمت كشف و حرمت نظر، ملازمۀ خارجيه وجود ندارد. پژوهش پيش رو با تكيه به ادله اربعه فقهي به تحليل ملازمه و مباني آن مي‌پردازد.