بازتاب حجاب و عفاف در نهج البلاغه

حجاب به معناي پوشش است و در قرآن كريم هفت بار مطرح شده است. قرآن حجاب را موجب حفظ ارزش زن و مانع جلوه گري او در ميان نامحرمان مي‌داند. حجاب موجب صيانت او از گزند نااهلان و عامل امنيت زن در جامعه است. يكي از فلسفه‌هاي حجاب در فرهنگ اسلام مزين شدن زن به زينت تقوا و عفاف است. همچنين عفاف به معناي پرهيزگاري، خويشتن داري و نگهداشتن نفس از فزون خواهي و حرام است كه در قرآن چهاربار به كار رفته است. در نهج البلاغه‌ امام علي (7) بحث حجاب و عفاف در خطبه‌هاي امام بيشتر در موضوعات تقوا استنباط مي‌شود و در ساير موارد تحت موضوعات پاكدامني و مبارزه با هواي نفس قابل دريافت است. در قرآن مسأله عفاف در آيات 27‌، 28، 30‌، 31، 32، 33، 58، 59 و60 سوره نور بازتاب ويژه‌اي دارد و آيه پنج سوره مؤمنون عفاف را از خصلت‌هاي برجسته مؤمنان مي‌داند. عفت را بعد از نماز و زكات و پرهيز از لغو مطرح نموده و آن را بر امانت و وفاي به عهد مقدم داشته است. دامنه عفاف از گستردگي خاصي برخوردار است. گاه در امور اجتماعي مطرح مي‌شود و گاه در فعل و انفعالات فردي. عفاف با ديگر فضايل، رابطه اثر و مؤثر دارد؛ زيرا در رأس همه خوبي‌هاست. رعايت عفاف در جامعه اسلامي از يك طرف، نشان‌دهنده ميزان اعتقادات دروني افراد جامعه است و از طرف ديگر، نشان‌دهنده اهميت ارزش حجاب و عفاف در جامعه است. امام علي (7)‌ مي‌فرمايد: افضل العباده شيء واحد و هو العفاف (محدث نوري، 1408‌ق، 11، 276 به نقل از كتاب جايگاه و تاثير عفاف در تعاملات و ارتباطات، 102).در يك تقسيم‌بندي عفاف به عفت دركردار، عفت در نگاه، عفت در پوشش، عفت در اظهار زينت، عفت در معاشرت، عفت در گفتار و عفت در انديشه، تقسيم مي‌شود كه متناسب با موضوع، آيات قرآن و احاديث و خطبه امام علي (7)‌ قابل تأمل است. همچنين عفاف داراي فضايلي است كه مورد بحث قرارگرفته است. پيشينه يافته‌ها :با استفاده از سه نوع ترجمه نهج‌البلاغه كه در اختيار داشتيم قبلاً مطالعات و نوشته‌هايي را در حوزه تحقيقات مربوط تهيه كرده بودم و با محوريت سخنان امام موضوعاتي را تدوين نموده بودم، و با فراخوان جديد و با منابع بيشتر، سمت و سوي نوشته‌هايم هدف‌دار‌تر شد.