تبيين مسئوليت مدني پزشك بر اساس قاعده فقهي غرور

مسوليت مدني پزشك ﯾﮑﯽ از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻬﻢ ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﺪﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ نه تنها در كشور ما بلكه دركشورهاي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ واﻗﻊ و آراء ﻣﻬﻤﯽ راﺟﻊ ﺑﻪ آن ﺻﺎدر ﺷﺪه اﺳﺖ. هدف از برقراري نظام مسوليت مدني در حوزه پزشكي در حقيقت رسيدن به دو هدف متضاد است. اولي تامين يا تضمين حرفه پزشكي، با اين توضيح كه در حوزه پزشكي زمينه مسئوليت مدني فراوان است. بنابراين نيازمند تامين و پيش¬بيني ساز و كاري است تا پزشكان با اتكا به آن و با طيب خاطر شغل و وظيفه شغلي خود را به جا آورند. اﮔﺮ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﭘﺰﺷﮏ، ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﺤﺾ و ﺑﺪون ضابطه ﺑﺎﺷﺪ، ﭘﺰﺷﮏ ﺟﺮأت جراحي ها و درمان هاي سخت و پيچيده را نخواهد داشت و اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﺎﻧﻊ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻋﻠﻢ پزشكي بوده و در نهايت ﺑﻪ زﯾﺎن ﺑﯿﻤﺎران و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. و دومي برقراري زمينه¬اي است تا در صورت بروز خسارات بتوان در چهارچوب آن خسارات و ضايعات وارد بر بيماران را جبران نمود. مسوليت مدني پزشك در حقوق ايران به پيروي از نظر غالب فقها بر دو قاعده فقهي اتلاف و تسبيب استوار است. نتيجه اينكه در صورت صدق عنوان اتلاف بر عمل پزشك، وي مسئول جبران خسارات بيمار است و اين فرض از موضوع بحث اين مقاله خارج است. اما در صورتي كه پزشك به وظيفه قانوني و اخلاقي خود عمل نكند، در روند درمان بيمار كوتاهي كند يا از طريق عدم ارايه اطلاعات كامل و درست و ....... منجر به آسيب بيمار گردد؛ فرض تسبيب در بروز خسارت و نحوه اثبات تقصير پزشك با استفاده از قاعده فقهي غرور و تسبيب موضوع تمركز اين مقاله خواهد بود.