پهنه بندي پتانسيل توليد ريزگرد در حوضه كوير ميقان اراك با استفاده از نرم افزار Arc GIS

Zoning the potential of retrieval production in the Meghan Desert Basin of Arak using the Arc GIS software

در سال هاي اخير با روند رو به رشد خشكسالي در ايران ميزان فرسايش خاك و توليد ريزگردها افزايش چشمگيري يافته است. بررسي الگو هاي مناطق مستعد توليد گرد و غبار در مناطق كانون هاي داخلي در منطقه به شناسايي و تثبيت خاك هاي فرسايش يافته و جلوگيري از ايجاد گرد و غبار كمك مي كند. هدف از انجام اين پژوهش شناسايي مناطق حساس از نظر پتانسيل توليد گرد و غبار در حوزه كوير ميقان اراك با كمك GIS و رسوبشناسي مي باشد. لايه هاي محدوديت يا رخنمون هاي سنگي براي حذف مناطق بدون پتانسيل توليد گردوغبار در نظر گرفته شد و از طريق مشاهدات صحرايي و با كمك عكس هاي هوايي نقشه رسوبشناسي منطقه و دو نقشه منابع اراضي و كاربري اراضي، رسم شد. بر اساس مدل BLM ميزان فرسايش پذيري و توليد رسوب در هر منطقه مشخص شد، سپس وزندهي لايه هاي اصلي با در نظر گرفتن ميزان پتانسيل توليد رسوب به روش BLM انجام پذيرفت. پس از ضرب هر لايه اصلي در وزن متناظر، تلفيق پاياني لايه ها انجام شد و نقشه پتانسيل توليد گرد و غبار منطقه توليد گرديد. بر اساس اطلاعات بدست آمده از اين تحقيق قسمت مركزي تالاب ميقان و اطراف آن بيشترين پتانسيل توليد گرد و غبار را در منطقه دارا مي باشند و هرچه از اين منطقه فاصله مي گيريم از شدت ريزگرد زايي كاسته مي شود. كانون هاي گردوغبار بر اساس نوع كاربري بيشتر شامل تالاب ها و آبگيرهاي خشك، مراتع تخريب شده، زمين هاي كشاورزي ديم رها شده، زمين هاي بدون پوشش و زمين هاي كشاورزي آبي هستند.

In recent years, due to the growing trend of drought in Iran, soil erosion and micropreparations have increased dramatically. Investigating patterns of areas susceptible to dust generation in the areas of the interior of the region in the region helps identify and stabilize erosion soils and prevent dust formation. The purpose of this study was to identify sensitive areas in terms of dust generation potential in the Meghan Desert Area of Arak with the help of GIS and sedimentology. Limestone layers or rocky outcrops were considered for the removal of areas without potential for dust production and were plotted through field observations and with the help of aerial photographs of the regional sediment map and two map of land resources and land use. Based on the BLM model, erosivity and sediment yields were determined in each area, then the main layers were weighed considering BLM s potential for sediment production. After multiplying each of the main layers in the corresponding weight, the final integration of the layers was carried out and a potential dust generation map was generated. According to the information obtained from this research, the central part of the Meghan wetland and its surroundings have the highest potential for dust generation in the region. And the distance from this region decreases the intensity of regrowth. Dust cores according to the type of use most include wetlands and dry ponds, depleted pastures, abandoned rain-fed agricultural land, unpolluted land and agricultural agricultural land.