تبيين الگوهاي به كار رفته در هندسه و معماري دوره ايلخاني، برگرفته از اصول تحرير اقليدسي خواجه نصيرالدين طوسي

معماري ادوار گذشته ايران، همواره ملهم از به كارگيري هندسه و شيوه هاي ترسيم غني و دقيق بود، تا بدان حد كه آگاهي از قواعد رياضي و ترسيم و به كار گرفتن انواع خاص از آن وظيفه هر معماري بوده و فراتر از آن، دانش مهندسي با معرفتها و بينش هندسي معني مي يافته و وجه تمايز معماران و رقابت آنان با يكديگر نيز بر همين محور استوار بوده است. يكي از دانشمندان فعال در اين محفل خواجه نصيرالدين طوسي مي باشد ،تاثير طوسي به ويژه در شرق اسلامي ،گسترده بوده، گردآوردن تعداد زيادي محقق و دانشمند شايسته در مراغه ،نه تنها در احياي رياضيات و نجوم،بلكه در تجديد فلسفه و حتي الهيات اسلامي تاثير داشت.تاثيرگذاري نبوغ و دانش خواجه نصيرالدين بر هلاكوخان مغول باعث آن شد كه طوسي در مقام مشاور علمي هلاكو در خدمت او ماند و مسئوليت اوقاف و امور ديني به او سپرده شد، اين مقاله در وهله اول به بررسي زندگينامه و اثربخشي خواجه نصير در زمينه هاي مختلف پرداخته و سپس ارتباط الگوهاي نقوش و تزئينات هندسي و معماري در بناهاي دوره ي ايلخاني كه متاثر از اصول اقليدسي خواجه نصير مي باشند ،مورد تحليل قرار مي گيرد. فرضيه اصلي اين پژوهش اشاره دارد به تاثير ترسيمات و تحرير هندسه خواجه نصيرالدين بر تزئينات و نقوش معماري بناهاي دوره ايلخاني. اهميت موضوع تحقيق در آن است كه شناخت اصول هندسي و ارتباط آن با زير بناي فلسفي موجب بالارفتن كيفت نقوش و الگوهاي به گرفته شده درطرح ها مي شود. جامعه آماري انتخاب شده در اين تحقيق شامل چند بناي متعلق به دورۀ ايلخاني است روش گردآوري اطلاعات بر مبناي مطالعۀ كتابخانه اي، استفاده از منابع الكترونيكي و برداشت ميداني است.