كبد چرب در گاوهاي دوره انتقال

كبد چرب (Hepatic steatosis) يك نوع بيماري قلمداد شده و در اثر اختلال شيميايي، تغذيه‌اي، ژنتيكي يا غدد درون‌ريز حادث مي‌شود. اين شرايط در گاوهاي شيري به بيماري متابوليكي مشهور است و طي آن ليپيدهاي موجود در كبد از حد معمول آن كه كم‌تر از 5 درصد است، افزايش مي‌يابد (Donkin, 2011). از اواخر دهه 1970 تا اوايل دهه 1980 ميلادي كبد چرب به‌عنوان بخشي از بيماري موسوم به سندروم گاو چرب Fat cow syndrome مشخص مي‌شد. بيماري كبد چرب امروزه به‌عنوان بيماري همراه با دوره انتقال در گاوهاي شيري شناخته مي‌شود. تاكنون به‌طور معمول دوره انتقال به محدوده زماني از سه هفته مانده به زايش تا سه هفته بعد از زايش اطلاق مي‌شود هر چند ممكن است به اين محدوده زماني انتقادهايي وارد باشد. در هر حال، گذر از شرايط آبستني با نيازهاي شديد غذايي كه در روزهاي انتهايي آبستني دامن‌گير گاو است به شرايطي كه بايد تغيير يابند تا گاو توليد شير نمايد، همراه با تغييرات وسيع فيزيولوژيكي است كه فشارهاي شديد متابوليكي را براي دام به‌وجود مي‌آورد. امروزه با پيشرفت در اصلاح دام، گاوهايي پا به عرصه حيات گذارده‌اند كه مي‌توان آن‌ها را كارخانه توليد شير ناميد. اما حاصل اين افزايش توليد، افزايش شيوع بيماري‌هاي متابوليكي است. شيوع بيماري‌هاي مربوط به دوره انتقال در جدول 1 آورده شده است (Jordan and Fourdraine, 1993). سي تا 50 درصد از گاوهاي شيري، بيماري متابوليكي يا عفوني را در دورۀ انتقال تجربه مي‌كنند. محققين معتقدند گذر موفقيت‌آميز از اين دوره، تعيين‌ كننده بازده اقتصادي گاو در دوره توليد شير است(Drackley, 1999) .