سنجش كارايي اقتصاد دانش بنيان در كشورهاي منتخب منطقه منا: تحليل پوششي داده ها

مفهوم اقتصاد دانش بنيانKBE اولين بار توسط سازمان توسعه و همكاري اقتصادي OECD به كارگرفته شده كه درآن اقتصاد به طور مستقيم مبتني بر توليد، توزيع و استفاده از دانش و اطلاعات بوده و عامل اصلي رشد اقتصادي، توليد ثروت و اشتغال در تمامي فعاليت هاي اقتصادي است. سپس سازمان همكاري اقتصادي آسيا و اقيانوسيه APEC و موسسه بانك جهاني WBI به همراه OECD مفهوم اقتصاد دانش بنيان را گسترش داده و چارچوب هاي توسعه يافته اي را به منظور مقايسه وضعيت دانش بنيان در اقتصادهاي مختلف طراحي كرده اند. اين چارچوب شناسايي شده داراي چهار بعد انباشت دانش، توليد دانش، انتشار دانش و كاربرد دانش مي باشد. لذا در اين مطالعه سعي شده شاخصي مناسب از ميان شاخص هاي ارائه شده توسط WBI و APEC ،OECD انتخاب شده و كارايي براي كشورهاي موردنظر محاسبه و تجزيه و تحليل شود. براي اين منظور از روش تحليل پوششي داده ها DEA براي هر يك از ابعاد اقتصاد دانش بنيان استفاده شده است. به عبارت ديگر، هدف اين مطالعه بررسي كارايي اقتصاد دانش بنيان در كشورهاي منطقه منا طي دوره 2000-2013 با استفاده ازروش تحليل پوششي داده هاست. نتايج حاصل از كارايي مربوط به كسب دانش نشان مي دهد زماني كه بازده به مقياس ثابت باشد، كارايي كشور اردن نسبت به بقيه كشورهاي منتخب منا بيشترين مقدار كارايي را دارا بوده و روي مرز كارا قرار دارد. زماني كه بازده نسبت به مقياس متغير باشد،كشورهاي الجزاير و اردن روي مرز كارايي قرار دارد. در مورد توليد و توزيع دانش، نتايج نشان مي دهد كه الجزاير، مراكش و يمن نسبت به ساير كشورهاي مورد مطالعه داراي بهترين عملكرد بوده اند. در كاربرد دانش نيز نتايج بيانگر آن است كه كشور الجزاير داراي بيشترين ميزان كارايي بوده و بهترين عملكرد را نسبت به ساير كشورهاي منتخب منا دارد.