بازگشت به مثابه سنت برساخته بررسي موردي آراي دكتر علي شريعتي)

يكي از مهمترين دغدغه هاي روشنفكران دهه 40 و 50 ش. در ايران مفهوم بازگشت به خويشتن بود كه چنين دغدغه اي به فور در آثار جلال آلاحمد، شريعتي، فرديد و نصر به چشم مي خورد. در همين زمينه بايد پرسيد: بازگشت به كدامين خويشتن؟ در مقابل، اين بازگشت از يك سو، به معناي نفي حال و از سوي ديگر، به معناي بازگشت به گذشته است. با وجود اين، چنين بازگشتي متضمن دو پي شفرض است: اولا دلالت بر آگاهي نسبت به ميراث گذشته دارد؛ در ثاني اين بازگشت به معناي رجعت به سنت اصيل است. در حالي كه با مداقه، باژگوني اين دو پي شفرض بيش از پيش نمايان خواهد شد. ازاي نرو، جستار حاضر بر اين فرض مبتني است كه سنت برساخته در آراي آلاحمد بر يك آنتاگونيسم استوار است كه تالي منطقي آن چيزي نيست جز بوم گرايي و ممزوج كردن امر ديني با امر سياسي.