نقش عمليات آبخيزداري در كنترل سيل و ذخيره رواناب ها

افزايش رو به رشد تلفات منابع آب و خاك حوزه هاي آبخيز در چند دهه اخير در اثر بهره برداري غير اصولي از منابع شدت فزاينده اي يافته است. اين موضوع ضمن تشديد وقوع سيلاب ها و افزايش نرخ توليد رسوب و كاهش عمر مفيد مخازن سدها، موجبات كاهش توليد و تلفات سرمايه هاي ملي كشور را فراهم نموده است. اين تحقيق در حوزه آبخيز بارده واقع در استان چهارمحال و بختياري ، با وسعتي در حدود 5 كيلومتر مربع و با هدف ارزيابي تاثير عمليات مكانيكي بر رفتار هيدرولوژي حوزه بر اساس شاخص سيلاب و سيلخيزي انجام شده است. روش كار براساس عمليات صحرايي و ثبت مشخصات مكاني و فيزيكي سازه هاي احداث شده انجام گرفته است. در مرحله بعد با استفاده از و شبيه سازي سيلاب حوزه، اقدام به بررسي تاثير سازه ها در كنترل سيلاب و رواناب حوزه مورد مطالعه گرديده است. نتايج SCS مدل بررسي ها نشان مي دهد كه مخزن سازه هاي احداث شده با حجمي حدود 471 متر مكعب، ضمن ذخيره رواناب و تاثير بر نفوذ عمقي در SCS جريان رواناب، قادر به كنترل سيلابي با دوره بازگشت حدودا 25 سال مي باشد. تحليل نتايج داده هاي سيلاب حاصل از مدل شرايط طبيعي و مقايسه آماري آن با داده هاي سيلاب شبيه سازي شده با عمليات آبخيزداري بيانگر تفاوت معني دار داده ها در سطح 99 درصد بوده است. با استفاده از نتايج بدست آمده، مدلي جهت برآورد نسبي تعدادسازه هاي مورد نيا ز متناسب با اهداف طرح پيشنهاد گرديده است.