استخراج رسوب از منحني سنجه رسوب و مقايسه آن با روش هاي افزايش و كاهش سطح مطالعه موردي سد فرخي قاين)

Sediment Derivation from Sediment Measure Curve and its Comparison to Addition and Reduction Area Method (Case study: Ghaen Farokhi Dam)

پس از احداث سد روي يك رودخانه، رسوبات در پشت آن تجمع مي يابند. پيش بيني مقدار و نحوه توزيع رسوب براي طراحان سدها داراي اهميت فراواني مي باشد. همچنين با توجه به اهميت نقش مخازن سدها در سيستم هاي منابع آب، بررسي ميزان انباشت رسوب و چگونگي توزيع آن در مخازن سدها حائز اهميت فراواني است. بنابراين ميزان انباشت رسوب و چگونگي توزيع آن بايد قبل از احداث و هنگام بهره برداري سد با اطمينان قابل قبولي برآورد گردد. از سوي ديگر تعيين دقيق فرسايش و در نتيجه رسوب گذاري در عمل بسيار مشكل مي باشد ولي روش هاي متفاوتي براي برآورد آن پيشنهاد شده است. هدف از اين پژوهش تعيين حجم رسوبات با استفاده از منحني سنجه رسوب و مقايسه چگونگي توزيع رسوبات با استفاده از سه روش افزايش سطح و كاهش سطح مودي و كاهش سطح برلند- ميلر در سد فرخي قاين ميباشد. در اين تحقيق از داده - هاي آماري هيدرومتري سال هاي 1384 تا 1389 استفاده گرديده است. و پس از انجام محاسبات و رسم نمودارها ضريب همبستگي (R) برابر با 0.687 بدست آمده و حجم رسوبات انباشته شده در مخزن پس از 50 سال برابر با 12/ 8 ميليون متر مكعب برآورد گرديده است همچنين روش هاي افزايش و كاهش سطح برلند ميلر نتايج بهتري نسبت به روش كاهش سطح مودي داده اند و به نتايج حاصل از سنجه رسوب نزديكترند.

Sediments are accumulated behind of the dams after their construction. Anticipating the amount and the way of sediments distribution is so paramount for dam designers. In addition, in regards to the importance of role of reservoir of dam in water resource systems, studying the amount of accumulation of sediments and the way of their distribution in dam reservoir should be estimated acceptably before the construction and operation. Besides, accurate determination of erosion and sedimentation is so hard practically but different methods are presented for their estimation. The aim of this study is determining the volume of sediments by sediment measure curve and comparing the way of sediments distribution by addition and reduction area moody method and Berland-Miller area reduction method in Ghaen Farrokhi dam. The Hydrometrical and statistical data are used in this study during 2005-2008. After doing calculation and drawing the related diagrams, the amount of correlation was 0.687 and also the volume of accumulated sediments in the reservoir was about 8.12 million cubic meters after 50 years also Berand-Miller reduction and addition method have better results in comparison moody area reduction method and the results of that is closer to the measure curve.