بررسي اثر لايه بندي حرارتي و پديده تغذيه گرايي بر كيفيت آب مخازن سدها توسط مدل CE-QUAL-W2 (مطالعه موردي: مخزن سد دوستي)

پديده تغذيه گرايي به عنوان يكي از مسائل روبروي اكثر درياچه ها و مخازن سدها مطرح مي باشد كه مشكلات كيفي زيادي را براي آب ايجاد مي كند.اين امر ناشي از افزايش بيش از حد مواد مغذي در درون مخازن، تغيير دركاربري زمين، ويژگي هاي حوزه آبريز مي باشد. رشد فزاينده گياهان شناور روشني و وضوح آب را كم مي كند و بعضي گياهان بدمنظر در آب شكل مي گيرند. از اين رو در اين مطالعه، هدف يافتن راهي براي بهبود كيفيت آب پشت سد دوستي، از نقطه نظر پارامترهاي تغذيه گرايي است كه مشكلاتي را براي استفاده از آب سد در جهت اهداف شرب ايجاد كرده است. براي اين منظور با استفاده از مدل دو بعدي CE-QUAL-W2 به شبيه سازي مخزن سد دوستي بنابر داده هاي آزمايش شده توسط شركت آب منطقه اي خراسان رضوي پرداخته شد. و پارامترهاي حرارت، اكسيژن محلول، نيترات و فسفر در طي دوره ي طرح بررسي گرديد و لايه بندي حرارتي و تغذيه گرايي در اين مخزن محاسبه گرديد. نتايج حاصل از مدلسازي نشان دهنده وجود لايه بندي حرارتي مخزن سد دوستي مي باشد. روند تغييرات غلظت نيترات و فسفات نيز تابع لايه بندي حرارتي بوده و در طول سال داراي الگوهاي مشخص مي باشد بيشترين ميزان نيترات در ارديبهشت ماه و كمترين ميزان آن در آبان ماه است و در ديد كلي در هر سال ميزان خروجي مقادير نيترات و فسفات بيشتر از ميزان ورودي است. در نهايت، نتايج نشان دهنده ي رخداد پديده ي تغذيه گرايي در تمام طول سال در مخزن سد دوستي است. از بهترين روش هاي كنترل يوتريفيكاسيون مي توان به جلوگيري از ورود مواد مغذي بيش از حد به مخزن از طريق ارتقاء همكاري هاي علمي-فني با كشورهاي همسايه اشاره كرد.