پيش بيني بهنگام سيلاب ورودي به مخزن سد با استفاده از مدل شبكه عصبي مصنوعي (مطالعه موردي: حوضه آبريز و سد مخزني كرخه)

يكي از اصلي ترين اهداف احداث مخزن سدها، مهار سيلاب و كاهش دبي اوج سيلاب است. اين هدف، عملاً به كمك ذخيره بخشي از سيلاب در مخزن امكان پذير بوده و با پيش بيني بهنگام هيدروگراف سيلاب ورودي به مخزن، مي توان تصميم هاي دقيق تر و منطقي تري را در مورد بهره برداري مناسب مخزن سد گرفت. حال هدف از اين مقاله ارائه يك متدولوژي و تهيه مدلي به منظور پيش بيني سيلاب هاي ورودي به سد است. همچنين در اين مدل عملكرد حوضه آبريز و رونديابي سيلاب در رودخانه نيز از عوامل بسيار مهم در تصميم گيري بوده است. براي اين منظور در اين تحقيق حوضه آبريز رودخانه كرخه و سد كرخه به عنوان مطالعه موردي انتخاب شده اند. در اين رابطه ابتدا با جمع آوري سيلاب هاي همزمان اندازه گيري شده در ايستگاه هاي هيدرومتري حوضه آبريز رودخانه كرخه، مدل پيش بيني زمان واقعي سيلاب در نزديكترين ايستگاه به مخزن سد كرخه با دو روش رگرسيون خطي چندگانه و شبكه عصبي مصنوعي با تأخيرهاي زماني منتخب تهيه گرديد. نتايج اين بخش نشان از عمكرد مناسبتر شبكه عصبي داشت. در ادامه براي پيش بيني سيلاب ورودي به مخزن و با توجه به وسعت قابل توجه حوضه مياني بين ايستگاه مذكور و سد مخزني كرخه، مدل پيش بيني سيلاب براي حوضه مياني تهيه شد. سپس با استفاده از سيلاب پيش بيني شده در حوضه مياني و با توجه به تأخيرهاي زماني، سيلاب ورودي به مخزن سد كرخه پيش بيني گرديد. در ادامه مدل رونديابي در مخزن در دو حالت بدون مدل پيش بيني و با مدل پيش بيني سيلاب تهيه شد. با وجود مدل پيش بيني، دبي اوج سيلاب كاهش قابل ملاحظه اي پيدا كرد.