بررسي كاربرد فناوري نوين GIS در پهنه بندي شدت فرسايش و توليد رسوب با استفاده از مدل اصلاح شده پسياك (مطالعه موردي: حوزه ابخيز ايلام در استان ايلام )

براورد ميزان فرسايش و رسوب در حوزه هاي ابخيز بدون امار رسوب يكي از مسائل اساسي حوزه ها بوده و استفاده از روشهاي تجربي را لازم مي نمايد تا داده هاي حاصل بتواند مبنايي براي برنامه ريزي هاي مديريتي واقع گردد. حوزه ابخيز ايلام يكي از زيرحوزه هاي حوزه مانشت و قلارنگ با مساحت 4510 هكتار در استان ايلام مي باشد كه وقوع انواع فرسايش در ان قابل ملاحظه بوده، لذا براورد مقدار رسوب و كمي سازي ان بر اساس روابط تجربي جهت طرح هاي حفاظت اب و خاك ضروري مي نمايد. مدل پسياك اصلاح شده(MPSIAC ) يكي از اين روشهاي تجربي مي باشد كه دراكثر حوزه هاي ابخيز كشور كارايي دارد. در اين تحقيق با استفاده از نقشه پايه و ساير اطلاعات و نقشه هاي موجود و كنترل موقعيت واحدهاي كاري بوسيله دستگاه GPS در طبيعت امتياز 9 عامل موثر در مدل MPSIAC در هر واحد كاري تعيين و با جمع كردن انها ميزان R (درجه رسوب دهي) در هر واحد كاري و با توجه به نسبت مساحت انها در كل حوزه بدست امد و در نهايت با قرار دادن ميزان R بدست امده در رابطه مربوطه ميزان رسوب براورد گرديد. نتايج اين تحقيق نشان مي دهد كه ضريب رسوب دهي در اين حوزه 58,338 و مقدار رسوب ويژه ان 303,981 مترمكعب دركيلومترمربع در سال و وزن مواد رسوبي 18234,327 تن در سال مي باشد. با توجه به نتا يج فرمول مورد بررسي در حوزه مورد مطالعه و مقايسه ان با اعداد جدول مربوط به مدل MPSIAC مي توان اذعان نمود كه حوزه ابخيز ايلام از نظر فرسايش و توليد رسوب در وضعيت متوسط قرار داشته و شدت رسوب دهي ان بين 50-75 مي باشد، همچنين مشاهده گرديد ميزان رسوب براورد شده در اين حوزه در كلاس فرسايشي 3 و از نظر طبقه بندي كيفي فرسايش در كلاس درجه متوسط قرار داشته و طبق تعريف اين كلاس، ميتوان گفت كه در اين حوزه جدا شدن و جابجايي ذرات خاك به ميزاني است كه اجراي برنامه هاي حفاظت خاك و اب ضرورت و اولويت داشته و استفاده از اراضي محدويت زيادي دارد.