مطالعه سهم صنايع دستي در سوغات خريداري شده توسط زائران و گردشگران شهر مشهد

صنايع دستي و هنرهاي سنتي يكي از عرصه‌هاي مهم اقتصادي كشور مي باشند، تجربيات، فن كار، تجهيزات مورد نياز و مواد اوليه مورد نياز اين صنعت در داخل كشور قابل دسترس هستند و به اين دليل جايگاه خاصي در اقتصاد دارا مي باشد، با توجه به اين خصوصيات، اين صنعت مي‌تواند تاثير مثبتي در فرهنگ، وضعيت اقتصادي و اشتغال كشور ايجاد نمايد. اگر چه شهر مشهد به دليل وجود زائران و گردشگران فراوان، پتانسيل بالايي جهت عرضه سوغات صنايع دستي دارد ولي تاكنون برنامه-ريزي مناسبي در اين زمينه صورت نگرفته و از اين پتانسيل استفاده كافي به عمل نيامده است. اين مطالعه به بررسي جايگاه صنايع دستي در سبد سوغات زائران و گردشگران شهر مشهد و آسيب شناسي آن پرداخته است. براي اين منظور پرسشنامه اي تهيه و در بين 394 زائران و گردشگران داخلي و 51 پرسشنامه در بين زائران و گردشگران خارجي توزيع گرديد. نتايج نشان داد بيشترين ميزان هزينه زائران داخلي مربوط به خريد سوغات است كه 53/25درصد از كل هزينه كرد زائران مي باشد. اما زائران خارجي مورد مطالعه بيشترين هزينه را به اسكان اختصاص داده اند كه 93/46 درصد از كل هزينه ها را شامل مي شود و خريد سوغات تنها 92/9 درصد از هزينه ها را شامل مي شود. مقايسه در خصوص هزينه كرد براي سوغات نشان مي‌دهد هر زائر داخلي رقمي معادل با 26692 تومان در روز براي خريد سوغات هزينه مي نمايد كه اين رقم براي هر زائر خارجي 41/5456 تومان مي باشد و لذا هر زائر داخلي به طور ميانگين در هر روز 89/4برابر هر زائر خارجي براي خريد سوغات هزينه مي نمايد. نتايج نشان داد 65/6 درصد از ارزش سوغات خريداري شده توسط نمونه آماري گردشگران داخلي و به صنايع دستي اختصاص يافته است. اين سهم براي زائران خارجي، 15/3 درصد مي‌باشد. بنابراين سوغات صنايع دستي سهم بسيار اندكي از كل بازار سوغات را به خود اختصاص داده است.