مطالعه تطبيقي سه دهه كارورزي در تربيت معلم: از تمرين معلمي تا تربيت معلم فكور

هدف از اين پژوهش مطالعه تطبيقي برنامه درسي كارورزي قبل و بعد از تاسيس دانشگاه فرهنگيان براساس عناصر چهارگانه برنامه درسي(شامل هدف، محتوا، روش و ارزشيابي) است. اين پژوهش با رويكرد كيفي و با استفاده از روش هاي تحليل محتواي كيفي و الگوي جورج بردي در مطالعات تطبيقي انجام شد. جامعه آماري اين پژوهش شامل تمامي اسناد و متون مربوط به آموزش كارورزي از سال 1362-1396 مي باشد. نمونه مورد بررسي كه به روش هدفمند و از نوع متجانس انتخاب شده است شامل سرفصل مصوب دانشگاه فرهنگيان و مراكز تربيت معلم و نيز اسناد راهنماي مدرسان در آموزش برنامه درسي كارورزي از گذشته تاكنون مي باشد. يافته هاي اين پژوهش نشان مي دهد كه هدف كارورزي در هر دو دوره تقريبا مشابه هم و بيانگر افزايش درك دانشجومعلمان در مورد پيوند بين نظر و عمل در حرفه معلمي است اما از نظر رويكرد آموزشي، محتوا، روش اجرا و ارزشيابيِ دانشجومعلمان در دستيابي به اين هدف مشترك، تفاوتهاي چشمگيري بين آنها وجود دارد. به نحوي كه بعد از تاسيس دانشگاه فرهنگيان از رويكرد آموزشي ساختارگرايانه با تاكيد بر تامل در مورد چيستي و چرايي تدريس به دانشجومعلمان استفاده مي شود درحاليكه قبلا بامحوريت رويكردي رفتارگرايانه واستفاده ازمشاهده غيرسيستماتيك، آموزش چگونگي تدريس به دانشجومعلمان داراي اهميت بود. همچنين در كارورزي با رويكرد تربيت معلم فكور، محتواي آموزشي مبتني بر تبيين مسائل آموزشي توسط ابزارهاي روايت پژوهي، اقدام پژوهي، كنش پژوهي و درس پژوهي است كه در تمرين معلمي جايگاهي نداشتند. ارزشيابي از آموخته هاي دانشجومعلمان نيز نسبت به دوره قبل، عمدتا به صورت فرايندي و خودارزيابي است.