تأملي بر نقش و جايگاه مطالعات تطبيقي در تحول برنامه درسي نظام آموزش عالي ايران

امروزه آموزش عالي به عنوان نهاد پرورش دهنده ي نيروي انساني متخصص از جايگاه ويژه اي در جامعه برخوردار است. يكي از عوامل مهم تأثيرگذار در كيفيت خروجي هاي نظام آموزش عالي، سياست هاي آموزشي و درسي دانشگاه هاي آن نظام مي باشد. بهره گيري از تجارب كشورهاي توسعه يافته و مطالعات تطبيقي در اين زمينه مي تواند يكي از منابع اطلاعاتي قابل اعتماد براي تدوين سياست هاي آموزشي و درسي و افزايش كيفيت آموزشي در حال توسعه باشد. ايران كه جزء كشورهاي در حال توسعه به شمار مي رود، براي موفقيت در برنامه هاي تحصيلي و افزايش كيفيت آموزشي خود، نيازمند آشنايي با نظام هاي آموزشي ساير كشورها و مطالعات تطبيقي در اين حوزه است. با توجه به اهميت و ضرورت اين موضوع، پژوهش حاضر به بررسي نقش و جايگاه مطالعات تطبيقي در تحول برنامه درسي نظام آموزش عالي ايران پرداخته است. در راستاي دستيابي به اين هدف؛ روش پژوهش حاضر، كيفي بوده و مطالعه اي توصيفي- تحليلي انجام و از الگوي جرج برودي استفاده شده است. در همين راستا ابتدا به توصيفي از وضعيت كنوني و تحليل مشكلات موجود در ابعاد مختلف آموزش عالي كشور پرداخته و سپس به نقش و جايگاه مطالعات تطبيقي در ايجاد تحول در نظام آموزش عالي كشور اشاره شده است. نتايج حاكي از آن است كه نظام آموزش عالي ايران با وجود پيشرفت‌ها و دستاوردهاي علمي در سال‌هاي اخير، در مقايسه با كشورهاي برتر جهان، پويايي محسوسي ندارد و يكي از دلايل مهم اين امر، ارتباط ضعيف بين دانشگاه و نيازهاي جامعه است. شناخت حاصل از مطالعات تطبيقي سبب رشد و توسعه دانش و شناساندن كمّ و كيف موقعيت هاي آموزشي و پژوهشي به دست اندركاران نظام آموزش عالي شده و نگرش انطباقي، پژوهشگران نظام هاي دانشگاهي را از شباهت ها و تفاوت هاي موجود آگاه مي كند. در نهايت راهكارهايي در راستاي ارتقاي نظام آموزش عالي كشور و تحقق اهداف سند چشم انداز بيست ساله كشور ارائه شده است.