بررسي تطبيقي برنامه درسي مقطع متوسطه در ايران قبل و بعد از انقلاب اسلامي

برنامه هاي درسي پايه و اساس دسترسي هر نظام آموزشي به اهداف مورد نظر خويش است لذا شناخت نقاط قوت و ضعف و در نهايت اصلاح و بهبود آن براي دستيابي طراحان ، سياست گذاران و مديران نظام برنامه ريزي درسي كشور به اهداف مورد نظر از اهميت خاصي برخوردار مي باشد. هدف: هدف پژوهش حاضر نقد و بررسي برنامه هاي درسي در ايران قبل و بعد از انقلاب اسلامي جهت شناسايي موانع و مشكلات برنامه هاي درسي و تلاش براي ارائه راه حل و يا تعديل اين مشكلات است. روش: روش تحقيق كيفي است و در آن از روش توصيفي- تحليلي استفاده مي شود؛ زيرا از طرفي در پي توصيف و شناخت شرايط موجود(توصيف) و از طرف ديگر در پي تحليل تئوريك برنامه درسي دوره متوسطه (تحليل) است. در تحليل از روش تحليل انتقادي استفاده شده است كه هدف از آن ضرورت توجه به نيازهاي اجتماعي، اقتصادي، سياسي و روحي و رواني دانش آموزان دوره متوسطه در برنامه هاي درسي مي باشد و براي غني سازي تحقيق از منابع كتابخانه اي، پژوهش هاي انجام يافته در داخل و خارج كشور، پايان نامه هاي تحصيلات تكميلي و منابع موجود در اينترنت استفاده شده است. نتايج: نتايج تحقيق نشان مي دهد كه نبود انسجام بين كارشناسان و مديران برنامه هاي درسي در ايران، فقدان نيازسنجي ، فقدان مدارس تجربي در ايران، بي توجهي به ديدگاه هاي معلمان در شوراي برنامه ريزي درسي، تاثير منفي كنكور سراسري در برنامه هاي درسي دوره متوسطه، عملياتي نكردن نتايج تحقيقات محققان در اين حوزه، وجود بروكراسي هاي اداري، ضعف علمي معلمان، متمركز بودن نظام آموزشي، گستردگي جغرافيايي كشور، فقدان اثر بخشي دوره هاي ضمن خدمت، تصميمات بلند مدت به جاي برنامه ريزي هاي كوتاه مدت،كلي گرايي در مهندسي برنامه ريزي آموزش و پرورش، فقدان تربيت عملي، سياست زدگي مسوولان آموزشي، عدم هماهنگي بين دروس دوره متوسطه و دانشگاه، ارزشيابي هاي ناقص و غير متخصصانه، عدم نظارت كافي بر اجراي برنامه هاي درسي و تبديل يا رفع آنها، ناهماهنگي بين برنامه هاي درسي و بازار كار،گستردگي روزافزون علم و عدم هماهنگي مسولان با آن، فقدان بودجه كافي، عدم نظارت كافي بر نحوه اجراي برنامه هاي درسي، شعار زدگي، انتقاد پذير نبودن مسوولان، فقدان مديران لايق و كارآمد و ... از مشكلات عمده برنامه هاي درسي در ايران مي باشد كه مي توان با شناسايي مشكلات، پيش بيني نيازها، تجديد نظر در برنامه هاي درسي، مطالعه برنامه هاي درسي در نظام هاي آموزشي موفق جهان، اختصاص بودجه كافي به آموزش و پرورش، استفاده از نظرات متخصصان امر، هدفمند نمودن آموزش و پرورش، حمايت از سيستم آموزشي غير متمركز كه با نظارت دقيق دولت همراه باشد و بها دادن به نظرات معلمان به برخي از مشكلات كليدي موجود در برنامه هاي درسي دوره متوسطه در ايران خاتمه داد.