تاثير بازشو در ديوارهاي پيراموني طبقات زيرزمين سازه هاي بتن مسلح در انتقال تراز پايه نيروي برشي زلزله

ديوارهاي بتن مسلح در طبقات زيرزمين به عنوان جزئي از ساختمان بايد به شكلي ساخته شوند كه با طرح كلي سازه هماهنگ باشند و رفتار لرزه اي سازه را بهبود دهند. در آئين نامه 2800 زلزله، تراز پايه معمولا تراز سطح فوقاني شالوده در نظر گرفته مي شود ولي در مواردي كه در قسمت اعظم محيط زيرزمين، ديوارهاي حائل بتن مسلح وجود دارد و زمين اطراف كوبيده و متراكم است و از طرفي اگر اين ديوارها با سازه يكپارچه اجرا شوند، تراز پايه در بالاي ديوار حائل لحاظ مي گردد، در انتقال تراز پايه موضوع بازشوها و ابعاد و موقعيت آن ها و تاثيرشان هيچ بررسي و توصيه اي ذكر نگرديده است ونتيجتا موجب استفاده هاي نادرست از ضابطه مذكور درطراحي سازه ها مي گردد. از طرفي برخي محدوديت هاي معماري از قبيل ايجاد ورودي پاركينگ ها و نورگيرها و باراندازها اجتناب ناپذيرند، لذا تحقيق حاضر به بررسي وجود بازشوها در انتقال تراز پايه مي پردازد. بدين منظور نمونه هاي سازه اي پانزده طبقه بتن مسلح شامل يك و دو طبقه زيرزمين با وجود ديوارهاي پيراموني در حالات بازشو با نسبت هاي مختلف سطوح بازشو و موقعيت هاي مختلف در يك ويا دوآكس كناري، تحليل ديناميكي طيفي و ارزيابي شده اند. نتايج حاصل حاكي از اين واقعيت است كه وجود بازشو ها از يك مقدار مشخص به بالا موجب مخدوش شدن ضابطه مذكور گرديده و در نتيجه امكان انتقال تراز پايه و حذف جرم طبقه مدفون با اشكال مواجه مي گردد، درنتيجه عدم لحاظ طبقه مذكور تاثير بسزايي در افزايش ناگهاني جرم سازه وبه تبع آن نيروي زلزله ودركل بهم خوردن مشخصات ديناميكي سازه مي شود. با تحليل سازه هاي بتني مورد مطالعه، چنين استنباط مي شودكه با افزايش بازشو در ديوارهاي حائل پيراموني، مقدار تغييرمكان، تغيير مكان نسبي و شتاب بالاي ديوار حائل افزايش مي يابند. بر اساس بررسي دريفت و شتاب انتقالي در تراز بالاي ديوار حائل در سازه با يك طبقه زيرزمين با ديوار حائل ، تغييرات اين دو پارامتر تا حدود19% بصورت يكنواخت بوده و بعد از اين محدوده با افزايش ميزان بازشو ، نمودار مربوط به دريفت و شتاب انتقالي از همديگر فاصله مي گيرند.در سازه با دو طبقه زيرزمين ، به ازاي ميزان بازشوي كمتر از 19% ، نرخ افزايش دريفت يكنواخت بوده، همچنين اين روند براي ميزان بازشوي بيشتر از 68% نيز برقرار است، ولي در مقابل براي ميزان بازشوي بيشتر از 19% و كمتر از 68 % توزيع دريفت، يكنواخت نمي باشد. افزايش دريفت مستقيما با كاهش سختي رابطه داشته كه بصورت افزايش نسبت انتقال دريفت با افزايش بازشو ديده مي شود . ولي تغييرات ميزان انتقال شتاب به تغييرات سختي در قبال تغيير محل تراز نيرو وابسته است ودر نتيجه در سازه هاي داراي دو طبقه ديوار حائل زيرزمين، مي توان مشاهده كرد كه با افزايش ميزان بازشو از68 % به بالا يكي از طبقات در قبال طبقه ديگر به صورت نرم رفتار كرده و موجب كاهش ميزان شتاب انتقالي شده است.با مقايسه نتايج حاصل از بررسي دريفت وشتاب انتقالي در سازه هاي مورد مطالعه ،چنين استنباط مي شود كه درصد بازشو بهينه ، حدود 19% مي باشد.