معنويت در سيره امام علي(ع) و بازكاوي آن در آثار خاورشناسان

معنويت از مفاهيمي است كه مورد توجه و شهود همه بوده و انسانها درك خوبي از آن دارند اما ارائه تعريفي جامع از آن دشوار مي نمايد. نه مي توان آن را معادل عرفان دانست و نه اخلاق، اما ارتباط تنگاتنگ و پيوند ناگسستني با هر دو دارد. در نگاه انسان متدين و خداگرا، معنويت از هويتي الهي برخوردار بوده، پيوند عميقي با دين دارد و با اعتقاد به جهان آخرت و بر محوريت ايمان و عمل منطبق بر تعاليم ديني همراه با نيت الهي شكل مي گيرد. درمقابل بشر امروزي بر پايه مباني معرفتي جهان مدرن، به دنبال معنويتي نو بدون وابستگي به خدا و تعاليم ديني اما تأثيرگذار بر حيات فردي و اجتماعي بشر مي باشد به گونه اي كه احساس شادي، اميد، آرامش و رضايت از زندگي خود داشته باشد. مسئله پژوهش حاضر، دستيابي به تفسير درست از معنويت، مولفه ها و كاركردهاي آن در گفتار و سيره اميرالمومنين و چگونگي گزارش آن در آثار خاورشناسان مي باشد.غربيان با توجه به اولويتهاي پژوهشي خود، در بررسي زندگي اميرالمومنين، بيشتر به ابعاد سياسي و اجتماعي توجه داشته كه در لابلاي اين بررسي ها ناگزير از اشاراتي به حيات معنوي آن حضرت بودند، اگرچه بايد اعتراف نمود به لحاظ مباني معرفتي و رويكردهاي خاص خود از درك كامل جلوه هاي معنويت در زندگي ايشان ناتوان بوده و با نگاهي حداقلي يا غرض ورزانه به جلوه هاي معنويت به صورت موضوعي و برجسته نپرداختند. اين پژوهش از روش كتابخانه اي با بهره مندي از منابع مكتوب و ديجيتال به گردآوري اطلاعات لازم پرداخته به روش توصيفي تحليلي گزاره هاي مربوطه را مورد بررسي قرار داده است. مهمترين دستاوردهاي اين پژوهش را مي توان تبيين درست معنويت در سيره اميرالمومنين دانست كه به عنوان شاخص فضيلت و معنويت و پيشواي مسلمانان، مولفه ها و شاخصه هاي معنويت را نه فقط در گفتار بلكه در كردار خود تبيين نموده و براي هميشه الگوي معنويت درست را ترسيم نمودند.