مصاديق عدل و راهبردهاي سيره علوي در تحقق عدالت اجتماعي از منظر نهج البلاغه

عدالت ازجمله مفاهيمي است كه ابعاد و بزرگي آن، از ديرباز جزء مهمترين دغدغه هاي بشر و اديان الهي بوده است. به طوري كه در ميان حكمران و حاكمان تاريخ، امام علي( ع) بيشترين اهتمام خود را به عدالت داشته است. مطالعه در نهج البلاغه و تاريخ حكومت علوي و سياست‌هايي كه آن حضرت در مقاطع مختلف به كار بسته است به خوبي بيانگر اين موضوع است كه بهترين و كامل ترين نمونه حكومت اسلامي، بعد از پيامبر(ص)، حكومت مولاي متقيان علي (ع) بوده است كه مبني بر سياست راستين اسلام بوده و بر اجراي عدالت اجتماعي اصرار دارد. عدالت اجتماعي در يك كاركرد كلي، به حقوق فردي و اجتماعي افراد جامعه با يكديگر مربوط مي شود. تساوي در حق حيات و تساوي در آزادي از مصاديق مهم عدالت اجتماعي اند. از اين رو تساوي در برابر قانون مي تواند شاخصه مهم عدالت اجتماعي محسوب شود. عدالت از ديد علي(ع) كه همان مفهوم وضع الشي في موضعه در واقع عدالت اجتماعي است كه در يك قالب كلي در برگيرنده تمام ابعاد عدالت است كه باعث تعادل اجتماعي در بين جامعه و صنوف آن مي گردد؛ همان اصلي كه امام كرارا بر ان تكيه و تاكيد خاص داشته است و در عهد نامه معروف مالك اشتر نيز به ان اشاره شده است. لذا با توجه به اهميت موضوع اين پژوهش با هدف بررسي مصاديق عدل و راهبردهاي سيره علوي در تحقق عدالت اجتماعي از منظر نهج البلاغه، در قالب يك مطالعه مروري تحليلي انجام گرفته است. اين مقاله سعي بر آن دارد تا با ارايه تعاريفي از عدالت، ابتدا چشم اندازي از عدل و عدالت را تبيين و ترسيم كند و سپس به بررسي جايگاه عدالت و عدالت اجتماعي در ديدگاه و سيره امام علي (ع) بپردازد و اهميت و اعتبار امام به عدالت را در سيره و گفتار آن حضرت تفسير نمايد.