بررسي و مقايسه تطبيقي مكاتب اخلاقي و انديشه ابن‎سينا

هدف از اين نوشتار، بررسي و مقايسه تطبيقي مكاتب اخلاقي و انديشهابن‎سينامي‎باشد. از لحاظ رويكرد در زمره تحقيقات كيفيو از لحاظ روش، تحليلي-تطبيقي و از لحاظ شيوه گردآوري اطلاعات كتابخانه‎اي است. يافته‎هايپژوهش حاكي از آن است كه: نظريه اخلاقي اسلام از نوع مكاتب و نظريات واقع گراي مابعدالطبيعي است و كمال نهايي انسان را قرب الهي مي‎داند. برخي شباهت هاي ديدگاه ابن‎سينا با مكاتب اخلاقي: ابن‎سينا در تعريف سعادت نيز به طور غير مستقيم تحت تأثير ارسطو است. همانند ارسطو به كسب ميانه روي براي تحصيل سعادت معتقد است و فضيلت را همان حدوسط مي‎داند.اصول فضايل اخلاق در نزد ابن‎سينا همچون افلاطون و ارسطو چهار امر است: عفت، حكمت، شجاعت، عدالت. وي عدالت را جامع فضايل سه گانه مي‎داند و اين همان تعريف افلاطوني از عدالت است. اما برخي تفاوت هاي آراي ابن‎سينا با مكاتب مختلف اخلاقي:ابن‎سينا غايت اخلاق را در كمال قوه نظري و عملي نفس مي‎داند در حاليكه افلاطون و سقراط سرمنشأ اخلاق و فضيلت ها را علم مي‎دانند و از تربيت غافل شدند.ابن‎سينا معتقد است نظريۀ « وسطيت فضيلت» در عقل نظري صادق نيست.برخلاف ابن‎سينا كه راه تحصيل سعادت و وصول به كمال را در ايمان به خدا و روز قيامت و در چارچوب شرع عمل نمودن مي‎داند، كانت ماوراء ماده را در انسان در نظر نمي‎گيرد.بوعلي سينا بر خلاف كانت قائل به غيرقابل تفكيك بودن كمال و سعادت است.ابن‎سينامنظور از سعادت انسان را سعادت نفس مي‎داند. ابن‎سينا براي تزكيه و استكمال نفس ارزش فراوان قائل است. اما ارسطو سعادت را بهره‎مند شدن از حداكثر خوشي هاي ممكن تعريف نموده،اخلاق ارسطويي به انسان هدف نمي‎دهد و بيشتر جنبه خودمحوري دارد.