مطالعۀ آزمايشگاهي تاثير طول كف‌بند بر آب‌شستگي موضعي در پايين‌دست سرريز‌ كنگره‌اي با پلان ذوزنقه‌اي

يكي از مسائل مهم در رودخانهها، جلوگيري از افت تراز بستر رودخانه و حفظ پايداري سواحل و نيز ممانعت از به خطر افتادن سازه‌هاي احداث شده در آن ميباشد. براي اين منظور از روشهاي مختلف سازهاي و غير سازهاي استفاده ميگردد. از جمله سازههاي مورد استفاده براي اصلاح شيب بستر رودخانه، سازههاي كنترل تراز بستر ميباشد. يكي از موضوعات مهم در طراحي و ايمن سازي اين سازه‌ها، پيش‌بيني عمق آبشستگي در پايين‌دست آنها و روش‌هاي كاهش آن است. در اين تحقيق تأثير ايجاد كف‌بند بر مشخصات آبشستگي در پايين‌دست سازه‌هاي كنترل تراز بستر با پلان كنگره‌اي در تحت شرايط مختلف هيدروليكي به صورت آزمايشگاهي مورد بررسي قرار گرفت. سازه مورد مطالعه شامل سرريز كنگرهاي با پلان ذوزنقهاي ميباشد. آزمايش‌ها براي شرايط مختلف طول كف‌بند، دبي و عمق پاياب اجرا شد. مقايسه نتايج حاكي از آن است كه با ايجاد كف‌بند به اندازه B (طول سيكل سرريز در جهت جريان)، عمق حداكثر آبشستگي در دبي حداقل و عمقهاي پاياب مختلف (عدد فرود جت ريزشي4/7) بطور متوسط 6/13 درصد كاهش مي‌يابد. مقايسه نتايج حاكي از آن است كه با افزايش دبي جريان به 50 ليتر بر ثانيه (عدد فرود جت ريزشي1/7)، عمق حداكثر آبشستگي به طور متوسط 5/16 درصد كم مي‌گردد. مقايسه نتايج نشان داد كه با افزايش طول كف‌بند به B+HF/2 (طول سيكل سرريز در جهت جريان بعلاوه نصب ارتفاع ريزش جريان)، عمق حداكثر آب‌شستگي در دبي حداقل و عمق‌هاي پاياب مختلف، به طور متوسط 4/66 درصد كاهش يافت. با افزايش دبي جريان به 50 ليتر بر ثانيه، عمق حداكثر آب‌شستگي به طور متوسط 2/57 درصد كم مي‌گردد. مقايسه نتايج حاكي از آن است كه با افزايش طول كف‌بند به B+HF، عمق حداكثر آب‌شسستگي در دبي حداقل و عمق‌هاي پاياب مختلف به طور متوسط 1/72 درصد كاهش يافت و با افزايش دبي جريان به 50 ليتر بر ثانيه وعمق‌هاي پاياب مختلف، عمق حداكثر آب‌شستگي به طور متوسط 2/73 درصد كم مي‌شود.