نقد ديرينه شناختي ترجمه نمايشنامه كاليگولا اثر آلبركامو

ديرينه شناسي، دانش نويني در حوزه ترجمه شناسي و روشي براي نقد آثار ادبي است. مهم ترين كاركردهاي اين علم، مطالعه تكويني و تطبيقي ترجمه، تحليل آن بر اساس تئوري هاي ترجمه، آشكار كردن رويكردهاي اصلي مترجم از قبيل اوضاع سياسي، اعتقادي و فرهنگي جامعه و نيز رويكردهاي ادبي زمان وي مي باشد كه بدان ها عوامل برون متني اطلاق مي شود. اين رويكردها همچنين شامل نگاه مترجم به متن اصلي و سبك اثر و تاثيرات وي از عوامل برون متني مي باشد. بدين ترتيب علم ديرينه شناسي در بررسي و نقد ترجمه يك اثر وجوهي را كه از ديد مورخان، جامعه شناسان و حتي زبان شناسان مخفي مانده شناسايي كرده، به تمامي از متن ترجمه استخراج مي كند و در واقع به خوانش گفتماني كه مترجم به كار برده است مي پردازد. در اين نوشتار به بررسي ديرينه شناختي ترجمه نمايشنامه كاليگولا به قلم آلبر كامو در سال 1938 و ترجمه پري صابري مي پردازيم و به پرسش هايي در خصوص انگيزه و پيشينه ي فكري مترجم در انتخاب اثر و چگونگي تاثير عوامل برون متني در ترجمه پاسخ مي گوييم و مي كوشيم دريابيم كه آيا بين نويسنده و مترجم قرابتي فكري وجود داشته است؟ با مشاهده اين تاثيرات و مقايسه و مقابله متن اصلي و متن ترجمه شده به اين نتيجه مي رسيم كه جامعه خوانندگان نويسنده و مترجم هر دو در انتظار تحولاتي اساسي و دگرگوني هايي بوده اند و مترجم به اين دليل كه اطمينان داشته خوانندگانش توانايي برقراري ارتباط با اين اثر را دارند دست به ترجمه اين كتاب زده است.